هیچ‌کس مانند صاحب یک خودرو با صدای عملکرد موتور آن آشنایی ندارد. شما باید شش دانگ حواس خود را جمع کنید و نسبت به کوچک‌ترین صدای غیرعادی هنگام گاز دادن، ترمز گرفتن و … حساس باشید. گاهی اوقات صدای موتور خودرو نشانه آسیب دیدن قطعات آن است. موضوعی که اگر سریعا به‌آن رسیدگی نکنید، تبدیل به‌بحران می‌شود و خسارت‌های سنگینی روی دست شما می‌گذارد. اگر شما هم این روزها صدای تقه موتور خودرو را حین رانندگی احساس می‌کنید و به‌دنبال دلایل آن هستید، حتما تا پایان مقاله را مطالعه کنید. در ادامه نشانه‌ها، دلایل و راهکار رفع انواع صدای موتور ماشین را بررسی می‌کنیم.
انواع صدای موتور خودرو در شرایط گوناگون
صداهای مختلف موتور ماشین در شرایط گوناگون با هم فرق دارند. یک راننده حرفه‌ای و با تجربه می‌تواند با گوش دادن به صدای موتور خودرو، پی به مشکل احتمالی ببرد. در همین راستا انواع علت صدا دادن موتور ماشین را در شرایط مختلف با هم بررسی می‌کنیم.
صدای تق تق موتور سرد
در فصل سرما بنزین معمولا در اثر سرما تا حدی منقبض می‌شود. هر چه شدت سرما بیشتر باشد و برای مدت زمان طولانی‌تری خودرو را استارت نزده باشید، سوخت بیشتر منقبض می‌شود. در این حالت معمولا هنگام استارت زدن، فرآیند بخار شدن بنزین برای چند لحظه با مشکل روبه‌رو می‌شود. به‌همین دلیل در محفظه احتراق صدایی شبیه تق تق به‌گوش می‌رسد که نگران‌کننده نیست و زود برطرف می‌شود.
برای شنیدن صدای خر خر وقتی ماشین سرد روشن می‌شود هم نباید خیلی تعجب کنید. روغن هم مانند بنزین در اثر سرما تا حدی منقبض و سفت می‌شود. به‌همین دلیل پمپ روغن برای انتقال آن کمی دچار مشکل می‌شود. این مسئله هم خیلی زود و با گرم شدن موتور رفع می‌شود. به‌همین دلیل توصیه می‌کنند در فصل سرما قبل از حرکت کردن، اجازه دهید تا موتور به‌خوبی گرم شود.
صدای تق تق موتور در حالت درجا
اگر در حالت درجا صدای موتور خودرو را احساس می‌کنید، در وهله اول باید نسبت به خرابی شمع‌ها حساس شوید. خرابی شمع‌ها باعث می‌شود که عملیات احتراق در موتور به‌درستی صورت نگیرد و در نتیجه صدای انفجار غیرطبیعی به‌گوش برسد. در عین حال اگر جسم خارجی درون سیلندر وجود داشته باشد، معمولا در حالت درجا، صدای برخورد آن با بدنه موتور به‌وضوح شنیده می‌شود. این دست اتفاقات ممکن است هنگام تعمیر موتور خودرو رخ دهد که یک جسم خارجی درون سیلندر جا بماند.
صدای تق تق موتور در دور پایین
اگر حین حرکت در دنده یک یا دو با دور موتور پایین صدای تق تق می‌شنوید، باید روی چند موضوع حساس شوید. کیفیت پایین سوخت خودرو یکی از عوامل جدی است که انواع صدای موتور را در پی دارد. گاهی اوقات جایگاه سوخت‌گیری خود را تغییر دهید. همچنین هر از گاهی هم با بنزین سوپر سوخت‌گیری کنید.
صدای تیک تیک موتور ماشین در دور پایین سه عامل مهم دیگر نیز دارد که عبارت‌اند از:
- رسوب کربن در سیلندر موتور
- یاتاقان زدن موتور
- فرسایش پیستون‌ها
در ساختار سوخت و روغن موتور، کربن وجود دارد. ممکن است به‌مرور زمان بخشی از این روغن روی سطح سیلندر موتور رسوب کند. به‌خصوص اگر احتراق ناقص برای مدت طولانی در موتور اتفاق بیفتد، احتمال رسوب کربن موجود در سوخت افزایش پیدا می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که فعل و انفعالات درون موتور با مشکل روبه‌رو شود. راه‌حل رفع مشکل نیز رسوب‌زدایی از موتور است.
آسیب دیدن یاتاقان‌های میل لنگ موتور، مشکل بزرگ دیگری است که فورا باید به آن رسیدگی کنید. هزینه تعمیر یاتاقان زدن ماشین هم معمولا بالاست؛ چرا که نیاز به باز و بسته کردن موتور برای جایگزین کردن یاتاقان‌ها وجود دارد. استفاده از روغن باکیفیت، تعویض به‌موقع آن و جلوگیری از داغ شدن بیش از حد موتور، راهکارهای اصلی برای جلوگیری از بروز این اتفاق هستند.
فرسایش پیستون‌ها اتفاق چندان رایجی نیست. معمولا در اثر بر هم خوردن زمان‌بندی احتراق، برخورد پیستون با سوپاپ‌ها رخ می‌دهد. علاوه بر آن خرابی رینگ پیستون هم باعث افزایش اصطکاک بین پیستون و سیلندر در اثر تماس با یکدیگر می‌شود. در این حالت پیستون‌ها آسیب جدی می‌بینند. اتفاقی که باعث ایجاد سر و صدای موتور خودرو می‌شود.
صدای غیرعادی هنگام گاز دادن
انواع صدای موتور در حالت گاز دادن معمولا مربوط به سیستم روان‌کاری است. کافی نبودن روغن موتور، افت کیفیت روغن و خرابی پمپ روغن سه عامل اصلی هستند که باعث ایجاد صدای غیر عادی موتور حین فشار دادن پدال گاز می‌شوند. علاوه بر آن خرابی دسته موتور که رابط بین آن و گیربکس است هم می‌تواند زمینه‌ساز لرزش جعبه دنده باشد. اتفاقی که هم ارتعاش و هم صدای غیر عادی را حین حرکت کردن ماشین به‌ویژه زمان تعویض دنده به‌دنبال دارد.
صدای زیاد موتور در دور بالا
اگر در فصل سرما، بلافاصله بعد از استارت زدن شروع به حرکت کنید و خیلی سریع دور موتور را افزایش دهید، باید منتظر صدای زیاد موتور در دور بالا باشید. بار دیگر تاکید می‌کنیم که اجازه دهید موتور خودرو به‌خوبی گرم شود و سپس حرکت خود را آغاز کنید. لق شدن سوپاپ‌ها نیز می‌تواند علت صدای زیاد موتور ماشین در سرعت بالا باشد.
صدای تق تق موتور در سربالایی
صدای تق تق موتور در سربالایی بیشتر مربوط به ناک یا کوبش است. ناک وقتی رخ می‌دهد که ترکیب سوخت و هوا در محفظه احتراق، قبل از جرقه زدن شمع‌ها، منفجر شوند. در این حالت عملکرد بخش‌های مختلف موتور مختل و ناهماهنگ می‌شود. به‌همین دلیل صدای کوبش به‌همراه ضربه زدن مشاهده می‌شود.
دلیل اصلی این اتفاق، حرکت در سربالایی با دنده سبک است. پیشنهاد می‌کنیم در سربالایی‌ها با دنده سنگین حرکت کنید تا موتور فرصت کافی برای دور گرفتن را پیدا کرده و پدیده کوبش در آن رخ ندهد.
صدای تیک تیک موتور ماشین
اگر شاهد صدای تیک تیک موتور ماشین هستید که به‌صورت منظم به‌گوش می‌رسد، باید نسبت به خرابی سوپاپ‌ها حساس شوید. مشکل در سوپاپ خودرو می‌تواند باعث برخورد مداوم آن با پیستون شود. در نتیجه صدای تیک تیک ایجاد می‌شود. البته افت فشار روغن موتور به‌دلیل نشتی، بالا رفتن غلظت روغن یا گرفتگی فیلتر روغن نیز می‌تواند به این مشکل دامن بزند.
صدای موتور بعد از تعویض تسمه تایم
اگر خودروی شما مجهز به زنجیر تایم است، با خاطری آسوده از این بخش عبور کنید؛ اما اگر در ماشین شما از تسمه تایم استفاده شده، باید بدانید که پاره شدن آن را هم باید در ردیف دلایل انواع صدای موتور قرار دهید. بسته به‌نوع خودرو و کیفیت تسمه تایم، زمان تعویض این قطعه بین 40 تا 80 هزار کیلومتر است. پیشنهاد می‌کنیم قبل از فرا رسیدن این زمان خودتان برای تعویض تسمه تایم اقدام کنید تا مشکل به‌وجود نیاید.
صدای موتور بعد از تعویض تسمه تایم هم یک دلیل بیشتر ندارد. تسمه تایم به‌درستی جا نیفتاده است و به‌همین دلیل صدای غیرعادی از آن به‌گوش می‌رسد. در این حالت خیلی زود تسمه جدید هم پاره می‌شود. به‌همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم در اولین فرصت مشکل را برطرف کنید.
شنیدن صدای قیژ هنگام استارت زدن
در بین انواع صدای موتور خودرو، باید به شنیدن صدای قیژ هنگام استارت زدن هم اشاره کنیم. این مشکل هم مربوط به تسمه تایم است. در صورت شل شدن تسمه تایم یا فرسوده شدن قرقره‌های تسمه، هنگام استارت زدن با صدای عجیب و غریبی روبه‌رو خواهید شد. معمولا خودروهای دارای زنجیر تایم با این مشکل مواجه نمی‌شوند.
صدای موتور خودرو بعد از خاموش شدن
اگر حین خاموش کردن موتور هم صدایی شبیه به جیغ می‌شنوید، باید نسبت به دو موضوع حساس شوید. اگر صدا خیلی زود قطع شود، احتمالا مشکل مربوط به شل شدن تسمه تایم است؛ اما اگر این صدای برای مدت بیشتری به‌گوش برسد، مشکل را باید در سیستم خنک‌کننده خودرو جستجو کنید. به‌احتمال زیاد درپوش فشار رادیاتور دچار مشکل شده و باید واشر آن را تعویض کنید.
کلام پایانی
نشانه‌ها، دلایل و راهکارهای رفع انواع صدای موتور خودرو را بررسی کردیم. اگر کمی دقیق‌تر به‌انواع علت صدا دادن موتور ماشین نگاه کنید، نقش دو عامل را پررنگ‌تر از سایرین خواهید دید. نخست آنکه رفتار رانندگی شما می‌تواند در جلوگیری از آسیب دیدن موتور نقش بسزایی داشته باشد. در کنار آن استفاده از قطعات باکیفیت و جایگزین کردن آن‌ها در زمان مناسب نیز برای سلامت موتور خودرو ضروری است. به‌هرحال پیشنهاد می‌کنیم به کوچک‌ترین صدای موتور خودرو هم توجه و برای رفع مشکل به‌تعمیرگاه مراجعه کنید. در این صورت می‌توانید جلوی خسارت‌های سنگین بگیرید.
