فرقی ندارد مالک ارزان ترین خودرو هستید یا گرانترین خودرو. یکی از بدترین اتفاق های که ممکن است برای موتور خودروی شما ایجاد شود “گیرپاژ کردن موتور” است. اتفاقی که خبر از هزینه تعمیرات سنگین و تعویض قطعات یدکی را دارد. این حادثه بسیار نادر پیش می آید ولی اگر رخ دهد خودرو را از حالت اولیه خارج و مخارج بسیار سنگینی را برای شما ایجاد میکند. در این مقاله توضیح خواهیم داد گیرپاژ یعنی چه؟ علت قفل شدن موتور خودرو چیست؟ و چطور تست قفل شدن موتور را انجام دهید.

گیرپاژ یعنی چه؟

گیرپاژ یا گیرپاچ به معنی قفل کردن قطعات موتوری و عدم امکان ادامه حرکت قطعات در موتور وسایل نقلیه می باشد. این عمل در اصطلاح عامیانه به سوختن موتور به دلیل بالا رفتن گرمای موتور اطلاق می شود. قفل شدن موتور چسبیدن یاتاقان های میل لنگ یا شاتون ها است.
بارها در مقالات دیگر از عوارض دمای بیش از حد موتور و عواقب آن برای شما گفته ایم. یکی از عواقب بالا رفتن دمای موتور میتواند باعث داغ شدن بیش از حد سیلندرها شود. خنک نشدن به موقع سیلندر موجب انبساط شدید پیستون می شود که باعث می شود پیستون در موتور قادر به ادامه حرکت نباشد. این موضوع میتواند یاعث وارد شدن آسیب های جدی به پیستون، شاتون، میل لنگ و سیلندر شود که در نهایت موتور گیرپاچ میکند.

علت قفل شدن موتور خودرو چیست؟

گیرپاژ کردن موتور میتواند بر اثر چند دلیل بسیار ساده صورت بگیرد. شاید باور آن برای شما سخت باشد که چنین دلایلی نیز میتواند منجر به چه خسارت هایی شود.
1. روانکاری نامناسب قطعات
روغن موتور باعث کاهش حرارت موتور، کاهش اصطکاک بین قطعات موتوری و بهبود راندمان آنها می شود. بنابراین در صورتی که موتور خودروی شما یه شکل درستی روان کاوی نشود میتواند باعث قفل شدن موتور ماشین شود.
اجازه دهید واضح تر برایتان توضیح دهیم. روغن کاری نامناسب باعث ایجاد اصطکاک بین سطوح یاتاقان ها و شاتون ها می شود. این مسئله میتواند باعث قفل شدن دسته شاتون به دور میل لنگ و عملکرد اشتباه سیستم شود.

 

2. کاهش سطح آب رادیاتور

رادیاتور به عنوان مخزن آب با انتقال سریع حرارت از آب به هوا کمک میکند دمای موتور از حد مشخص بالاتر نرود. کم بودن سطح آب در این قطعه میتواند باعث افزایش حرارت و وارد شدن آسیب جدی به موتور یا سوختن موتور شود.
3. استفاده از روغن بی کیفیت

کیفیت روغن موتور مهمترین مشخصه نگهداری از قطعاتی چون پیستون ها، یاتاقان ها و سوپاپ ها در موتور می باشد. در صورتی که از روغن های مرغوب و اصلی در خودرو استفاده کنید قطعاتی مانند شاتون دیگر فرسوده نخواهند شد. همچنین به مدت زمان طولانی میتوانند کارایی داشته باشند. متاسفانه روغن های بی کیفیت و تقلبی در بازار وجود دارند که هم قیمت با برندهای معتبر به فروش میرسند. استفاده از این روغن ها میتواند باعث قفل شدن موتور و آسیب دیدگی شاتون شود. برای آشنایی با انواع روغن موتور مناسب این جا کلیک کنید.
4. پایین آمدن سطح روغن

فراموش نکنید که روغن موتور ماشین تان را چک کنید. کم شدن سطح روغن موتور پر خطرترین حالت ممکن برای پیستون ها می باشد. این کار را میتوانید توسط گیج روغن موتور انجام دهید. پایین بودن سطح روغن موتور میتواند باعث شود که روغن به اندازه کافی نتواند در پیستون ها جریان داشته باشد. این کار باعث خشک کار کردن آنها شود. این موضوع باعث گیر کردن شاتون در پیستون و آسیب دیدن آن و خرابی سیلندر خواهد شد.
5. بالا رفتن بیش از حد دور موتور

بالا بودن دور موتور در زمان روشن بودن خودرو که ناشی از عدم کارکرد درست موتور است آسیب جدی به قطعات موتور و خودرو خواهد شد. اگر متوجه شدید خودرو به صورت شدید گاز میخورد در اسرع وقت به یک تعمیرکار مراجعه کنید تا از آسیب های بیشتر و هزینه های بالاتر جلوگیری کنید.

تست قفل شدن موتور

تست قفل شدن موتور بسیار راحت و ساده می باشد. شما میتوانید با یک آزمایش ساده متوجه شوید موتور گیرپاچ کرده است یا خیر.
اگر خودروی شما از گیربکس دنده ای بهره مند است دنده را روی 5 قرار دهید. در ادامه ماشین را هل دهید. حرکت کردن موتور نشان از قفل نشدن موتور است. اما اگر نتوانسید آن را هل دهید باید بدانید که موتور قفل شده است.

نشانه های گیرپاژ کردن موتور

قفل شدن موتور مانند خرابی و نقص در هر قطعه و سیستم خودرو دارای نشانه هایی می باشد که در این قسمت به بررسی آنها می پردازیم. شما میتوانید با اطلاع از این نشانه ها عکس العمل مناسب را از خود نشان دهید تا خسارت های وارد شده را به کمترین مقدار ممکن برسانید.
• روشن شدن چراغ چک

با توجه به توضیحات گفته شده در بخش های قبلی توضیح دادیم کم بودن آب رادیاتور و سطح روغن میتواند باعث قفل شدن موتور شود. این دلایل میتوانند با روشن شدن چراغ چک شما را از وقوع خطرات جدی در موتور مطلع کنند.
• خارج شدن دود سفید مایل به آبی از اگزوز

دود سفید ممکن است در روزهای سرد بر اثر اختلاق دمای محیط و موتور ایجاد شود. اگر تولید این دود به صورت مستمر و مداوم بود احتمال زیاد مشکلی در موتور به وجود آمده است. این مشکل میتواند بر اثر سوختن مایع خنک کننده، فرسودگی واشر سر سیلندر، سوختن روغن هیدرولیک و … باشد. با مشاهده چنین نشانه ایی بهتر است سریعا نسبت به رفع آن اقدام کنید تا موتور قفل نکند.
• یاتاقان زدن موتور

به از بین رفتن قطعاتی که مانع اصطکاک اجزای موتوری می شوند یاتاقان زدن میگویند. این عمل باعث می شود قطعات موتور در حین حرکت با یکدیگر در تماس باشند و آسیب ببینند. با بررسی های دوره ایی میتوانید از یاتاقان زدن موتور جلوگیری کنید.

برای جلوی از قفل شدن موتور چه کاری انجام دهیم؟

1. اهمیت دادن به روش شدن چراغ چک
2. تعویض به موقع و به هنگام روغن موتور
3. رانندگی با سرعت استاندارد و دور موتور پایین
4. سرویس دوره ای سیستم خنک کننده و رادیاتور خودرو
5. بیش از اندازه داخل موتور آب نریزید
6. چک کردن واشر سر سیلندر برای پیش گیری از نشت روغن به داخل موتور
7. نشتی روغن را نادیده نگیرید
8. کنترل سطح مایعات موتور

در آخر
هزینه قفل شدن موتور ماشین بسیار بالا می باشد. این اتفاق بسیار بد می باشد به همین دلیل با نگهداری و سرویس های دوره ای سعی کنید موتور به این وضعیت نرسد. اگر دقت بالایی داشته باشید میتوانید با بهبود به موقع وضعیت از این حادثه جلوگیری کنید. البته دلایل مختلفی در ایجاد این پدیده موثر می باشد.
در حقیقت اگر موتور به هر دلیلی داغ شود موجب سوختن آن می شود. پس با شناسایی درست عوامل از بروز چنین حادثه ای در امان بمانید.