اصغر قندچی پدر کامیون سازی ایران درگذشت

آن مرد با کامیون آمد. اصغر قندچی که سال ها پدر صنعت کامیون سازی ایران لقب گرفته بود پس از ماه ها بستری در بیمارستان سرانجام درتاریخ هفتم مرداد ماه دار فانی را وداع گفت. مرحوم قندچی 70 سال پیش با تاسیس شرکت نام آشنای ایران کاوه مونتاژ و تولید کامیون در ایران را آغاز کرد. نخستین کامیون هایی که توسط این شرکت تولید شد ماک آمریکایی بود که همچنان به عنوان کامیون هایی قدرتمند بخش زیادی از تجهزات سنگین را در جاده های کشور جا به جا می کنند.

اصغر قندچی کار خود از 16 سالگی در دکانی کوچک بر روی خودروهای سواری کوچک آغاز کرد. او رفته رفته محل کار خود را توسعه داد و به تعمیر و بازسازی اتوبوس و کامیون روی آورد. او که در آهنگری تبحر داشت ساخت قطعات کامیون ها را هم به فعالیت خود افزود. هوش و پشتکار اصغر قندچی به اندازه ای بود که می توانست قطعاتی بهتر از نمونه های خارجی تولید کند.

مرحوم اصغر قندچی  برای تعمیر کامیون های ماک از ضایعات به جا مانده از جنگ جهانی دوم استفاده می کرد. او در اوایل دهه چهل خورشیدی تغییراتی بر روی کاربراتور ماک های آمریکایی وارد شده اعمال می کرد تا با آب و هوای ایران سازگار شوند و جوش نیاورند. همچنین با افزایش ارتفاع شاسی کامیون های ماک آنها برای تردد در جاده های ناهموار ایران آماده می کرد.

تاسیس کارخانه کامیون سازی ایران کاوه

اصغر قندچی در دهه چهل خورشیدی به دنبال تلاش وزارت صنایع وقت برای تاسیس کارخانه خودروسازی در داخل کشور، توانست پروانه شرکت ایران کاوه برای ساخت کامیون در ایران را اخذ کند. شرکت ماک نیز هنگامی که از کیفیت تولیدات قندچی با خبر شد برای اولین بار حاضر شد در خارج از خاک آمریکا کامیون های خود را تولید کند. به این ترتیب همکاری شرکت ایران کاوه به ریاست اصغر قندچی و کمپانی ماک از سال 1342 آغاز شد. او با ظرفیت چند کامیون در هفته کار خود را آغاز کرد اما به سرعت این تعداد را به هفت دستگاه در روز افزایش داد.

آنچه اصغر قندچی در ایران انجام می داد چیزی بیش از مونتاژ کامیون بود. او در واقع کامیون های ماک را برای شرایط آب و هوایی و جاده ای ایران تقویت می کرد. در نتیجه کمتر راننده ای در آن دوران به دنبال محصول مشابه خارجی می رفت. در حالی که ماک های آمریکایی به تنهایی و بدون تریلر در ایران با قیمت 200 هزار تومان عرضه می شدند، شرکت ایران کاوه می توانست همین کامیون ها را با قیمتی کمتر از 150 هزار تومان در ایران تولید کند.

خدمات اصغر قندچی در سال های جنگ

پس از پیرونی انقلاب اسلامی در ایران در جریان ملی شدن صنایع، مرحوم اصغر قندچی از مدیریت شرکت ایران کاوه کنار گذاشته شد. او دوباره به کارگاه خود در جنوب تهران بازگشت و به تعمیر و سرویس کامیون های ماک مشغول شد. با شروع جنگ ایران و عراق و نیاز جبهه ها به خودروهای سنگین دوباره بهینه سازی و تعمیر اساسی کامیون های ماک برای انتقال تانک ها و تجهیزات پشتیبانی به یکی از نیازهای اساسی آن زمان تبدیل شد.

یکی از مشکلات کامیون های کشنده روسی در آن زمان دودزا بودن آنها بود که موجب شناسایی سریع و بروز خطراتی در جبهه های جنگ می شد. به این ترتیب، در حالی که آن زمان کشور بودجه ای در بساط نداشت مرحوم قندچی با هزینه شخصی خود موتوری جایگزین از خارج کشور وارد کرد و بر روی خودروهای روسی سوار نمود تا این مشکل به کلی برطرف شود.

در حال حاضر هنوز هم هزاران دستگاه کامیون تولید شده در شرکت ایران کاوه با وجود سن بالایی که دارند در جاده های کشور تردد می کنند و عملا جایگزینی هم برای آنها وجود ندارد. در صورت از رده خارج کردن همین تعداد کامیون های ماک بسیاری صنایع نفتی، پتروشیمی، فولاد، مس و نیروگاه ها برای انتقال تجهیزات خود با مشکلی اساسی مواجه خواهند شد چراکه ماک ایران کاوه هنوز هم قدرتمندترین کامیون موجود در ایران است که با آب و هوای و وضعیت جاده های کشور کاملا سازگار است.

ایران کاوه پس از جدا شدن مرحوم قندچی از آن به سرنوشت غم انگیزی دچار شد. در حالی که این شرکت زمانی تنها نماینده کمپانی ماک در خارج از خاک آمریکا بود و حتی کامیون های ولوو را نیز در ایران تولید می کرد به مرور قدرت خود را از دست داد و امروزه تنها گزینه ای که پیش رو دارد مونتاژ کامیون های بی کیفیت چینی در ایران است.