کاسه نمد (radial shaft seal) جزو آن قطعاتی هست که حتی اگر با مسائل فنی خودرو هم آشنا نباشید حداقل یک بار اسم آن را شنیده اید. اما کار کاسه نمد چیست؟ دلایل و علائم خرابی کاسه نمد چه هستند؟ در این مقاله با فروشگاه لوازم یدکی ماشین نو همراه باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.
کاسه نمد چیست؟
در واقع کار کاسه نمد درزگیری و ممانعت از نشت ماده سیال مانند روغن به بیرون است. هر موتور و یا وسیله ای مکانیکی برای انتقال نیروی چرخشی خود نیازمند قطعه ای به نام شفت میباشد.
شفت همواره در حال حرکت دورانی است و برای راحتی این دوران و جلوگیری از خشکی حرکت به روغن کاری آن نیاز هست.که این روغن به دلیل سیال بودن تمایل به فرار و ریخته شدن دارد که برای جلوگیری از این نشت از کاسه نمد استفاده میشود.
اما چرا اسم این قطعه کاسه ای شکل را کاسه نمد نامیده اند؟! در گذشته برای خشک کردن روغن از پارچه و یا نمد برای خشک کردن روغن استفاده میشده که همین نام نمد به صورت پسوند بعد از کاسه قرار گرفته و ما این قطعه درزگیری روغن را کاسه نمد مینامیم.
کاسه نمد با ابعاد و کیفیتهای متنوعی بسته به محل قرار گیری و استفاده طراحی و تولید میشوند. بسته به جنس و نوع آن میتواند قیمت کاسه نمد بسیار متغیر باشد.
بخشهای زیادی از قطعات موتور درگیر نیروی چرخشی هستند و در واقع هر جا این نیروی چرخشی موتور دخیل باشد قطعا کاسه نمد هم آنجا پیدا میشود.
کاسه نمد معمولا در جوار و نزدیکی قطعاتی همچون بلبرینگها، پلوس، پیستون، کمک فنر، شیر فرمان و سوپاپها به راحتی پیدا میشوند و با توجه به نوع کارکرد این قطعات، و توضیحاتی که در بالا آمد، کارکرد این قطعه را نیز بهتر درک میکنیم.
شاید همه ما با محفظه تیوبی کمک فنر آشنا باشیم که روغن در داخل آن تحت فشار و با کاسه نمد مخصوصی نیز درزگیری شده است. معمولا همیشه برای مطمئن شدن از خرابی کمک فنر از زیر به آن نگاه میکنند و در صورت مشاهده روغن متوجه میشوند که به دلیل خرابی کاسه نمد و نشت روغن به بیرون، کمک فنر دیگر کارایی خود را از دست داده است و مثل قبل خودرو نرم نیست و کمک فنر بازی نمی کند.
اجزا، جنس و عملکرد کاسه نمد
کاسه نمد از فنر، نمد و واشر تشکیل شده است. در کنار هم کار کردن این عناصر موجب میشود که کاسه نمد وظیفه خود را به عنوان درزگیری و آب بندی قطعات دارای سیال به کار میرود.
وجود فنر در این قطعه موجب جالت کشسانی و ارتجاعی کاسه نمد برای قرارگیری صحیح و محکم در جای خود تعبیه شده است. جنس فنر استفاده شده در کاسه نمد نیز بسته به مکانی که در آن استفاده میشود نیز میتواند متفاوت باشد.
برای مثال از فنر با جنس استیل در مواردی که برای درزگیری آب بکار میبرند چرا که استیل فلز مقاومی در برابر زنگ زدگی میباشد. واشر به دلیل آب بندی محم تر و خود نمد نیز برای مقاومت در برابر گرما در این سیستم واحد تعبیه شده اند.
کاسه نمد در هر مکانی که قرار گیرد وظیفه ممانعت از ورود و خروج گرد و غبار و سیالات داخلی میباشد و به صورت کلی تر میتوان به تمامی واشرهایی که در مسیر آب بندی کردن یک قطعه به کار میرود را کاسه نمد میگویند.
جنس خود کاسه نمد نیز بسته به جایی که در آن نصب میشود و حرارت تولید شده و سیال داخلی که قرار است مانع از نشت آن شود متفاوت میباشد.
معمولا کاسه نمدها بسته به شرایط یاد شده میتوانند از جنس چرم، پلاستیک، سیلیکون و … ساخته شده باشند. قطعا تحمل گرما برای هر یک از این متریالها میتواند متفاوت باشد.
کاسه نمدهایی که در معرض ضربه و تحرک بالایی هستند از جنس تفلون ساخته میشوند و دلیل آن نیز به خاطر مقاوت در برابر استهلاک، پوسیدگی و فرسودگی میباشد.
عوامل و علائم خرابی کاسه نمد
ممکن است شما که در حال خواندن این متون هستید، با وجود اینکه همیشه از بهترین کیفیت و جنس در انتخاب کاسه نمد استفاده میکنید اما باز از خرابی زود هنگام کاسه نمد خود شاکی باشید.
باید توجه داشته باشید که کاسه نمد و عمر مفید آنها علاوه بر کیفیت و جنسی که انتخاب میکنید به مواردی هچون نحوه قرارگیری و نصب آن و انتخاب صحیح کاسه نمد برای محلی که در آن قرار میگیرد دارد.
باتوجه به نوع و محل قرارگیری قطعات در ارتباط با کاسه نمد و گرمای تولید شده، قطعا کاسه نمد انتخابی نیز میبایست متفاوت باشد.
دمایی که تولید میشود و نوع روغنی که در این قطعات به کار میرود بسته به نوع خودرو نیز میتواند بسیار متفاوت باشد که همین امر موجب شده است انواع کاسه نمد با مقاومتها و تحمل حرارتهای متفاوتی از هم طراحی و تولید شوند.
یکی از دلایل خرابی کاسه نمد که در بالا به آن اشاره شد، نحوه قرارگیری صحیح کاسه نمدها در جای خود میباشد. کاسه نمدها در طرف داخلی خود یک لبه دارند که این لبهها به این منظور طراحی و ساخته شده اند که دائما روغن داخل شفت را بازگرداند و روی آن بریزد و این عمل موجب میشود که شفت نیز دائما چرب و روان باشد.
شیارهای داخلی کاسه نمد ممکن است به صورت چپ گرد و یا راست گرد طراحی کرده باشند و کاسه نمد در هر دو نوع ذکر شده موجود میباشد. و عدم دقت به این جهت شیار میتواند موجب عبور راحت روغن از روی شفت باشد که با باز کردن قطعه شاهد ریختن روغن خواهید بود.
کاسه نمد نیز جزو قطعاتی میباشد که برای جلوگیری از خرابی و نشتی روغن نیاز به سرویسهای دوره ای و بازدید دارد. این قطعه با نشتی روغن در اطراف کمک فنر خرابی خود را اعلام میکند.
پس بررسی زود هنگام و تعمیر آن هزینههای بسیار کمتری نسبت به مواقعی که کاسه نمد خراب شده باشد در پی دارد.
از عواملی که در خرابی کاسه نمد دخیل هستند میتوان به نبود روغن کافی در داخل کاسه نمد اشاره کرد. ساییدگی و پوسیدگی قطعاتی که کاسه نمد در آن به کار برده میشود نیز یکی از دلائل نشت و خرابی کاسه نمد میباشد. همچنین میتوان به خراب شدن چرخ دندهها و واشرهای لاستیکی نیز اشاره کرد.
عوارض خرابی کاسه نمد
در صورت خراب شدن کاسه نمد ممکن است عوارض زیادی برای قطعات همجوار به وجود بیاید که در ادامه به چند مورد از عوارض جانبی خرابی کاسه نمد میپردازیم.
در صورت خرابی کاسه نمد و نشت روغن داخل آن در موتور خودرو ممکن است که سوپاپهای هوا گیر کنند و این گیر کردن سوپاپ هوا منجر به گرم شدن داخل محفظه میگردد و همین گرم شدن روغن ممکن است فشار بالایی به داخل جدارههای اطراف وارد کند که این فشار روغن میتواند به راحتی کارایی کاسه نمد را مختل و از کاسه نمد به بیرون نشت پیدا کند و کمبود روغن میتواند خسارتهای دیگری را نیز به بار میآورد.
از عوارض دیگر خرابی کاسه نمدها میتوان به پر سر و صدا کار کردن دیفرانسیل اشاره کرد. چرا که کاسه نمد معیوب باعث نشت روغن و کم بودن روغن بر روی دیفرانسیل و یا قطعات مربوطه میشود و کم بود روغن در دیفرانسیل نیز با سر و صدا کار کردن خود را بروز میدهد و دلیل آن خشک بودن دیفرانسیل و چرخ دندهها میباشد که همین سر و صدا در صورت تعمیر نشدن و درست نکردن کاسه نمد میتواند به مرور زمان به خود دیفرانسیل نیز آسیب وارد کند.
در بعضی موارد رانندهها به دلایلی غیر موجه بعد از خرابی کاسه نمد و نشت روغن، هر چند بار یکبار اقدام به روغن ریزی دوباره میکنند تا کاهش روغن را جبران کرده باشند.
این کار در واقع فقط ماست مالی کردن و صرف هزینه برای جبران روغن میباشد و از آنجا که چند روز روغن کافی در داخل محفظه وجود دارد و چندین روز هم با روغن کم و یا بدون روغن کار میکند، ممکن است آسیبهایی به قطعات وارد شود.
توصیه میشود که به محض مشاهده روغن ریزی و زودتر از زمانی که گرد و خاک روی روغن جمع شده باشد، نسبت به تعمیر و یا تعویض کاسه نمد معیوب اقدام شود.
طول دادن عمل تعمیر و تعویض هم موجب صرف هزینه الکی برای پر کردن مجدد روغن ریخته میشود و هم موجب آسیب رسانی به قطعات دیگر نیز میشود.
همیشه تاکید بر این بوده و هست که در صورت مشاهده قطعه معیوب بلافاصله قطعه خراب شده را تعویض و یا تعمیر کنند چرا که یک قطعه معیوب خصوصا در قسمتهای مکانیکی و چرخشی خودرو میتواند به سرعت به سایر قطعات دیگر نیز آسیب وارد کند.
حتما موقع خرید کاسه نمد مناسب و با دوام به نکات گفته شده در این مقاله توجه داشته باشید و موقع نصب آن نیز به درست قرار دادن در جای خود دقت شود.
قیمت کاسه نمد
همانطور که بیان شد کاسه نمدها برای بخشهای مختلفی از خودرو استفاده میشود و به طور کلی قیمت بالایی هم ندارد. مثلا در تاریخ نگارش این مقاله در 2 شهریور 99، قیمت کاسه نمد سرمیلنگ ام وی ام 530 فقط 66 هزار تومان میباشد اما قیمت کاسه نمد سر میلنگ مزدا 323 بالاتر و 232 هزار تومان است.
برای اطلاع از قیمت سایر خودروها و خرید از فروشگاه اینترنتی ماشین نو، اینجا را کلیک کنید.
اخر درد یکی دو تا نیست هم از جنس های قلابی و بی کیفیت و قیمتها ی نا متعادل چشم میزنیم هم از ناشی بودن اقایان مکانیک و تعمیر کاران تو این اوضاع گرانی سال ۱۴۰۱ هم مبلغ زیاد و لوازم بی کیفیت لوازم یدکی ها قیمتها متفاوت اجرتها تعمیر کاران هر کدام یک نرخی میدن واقعا وضعیت بدی شده نه نظارتی ول وشویه
منم قبلا این مشکل رو داشتم، داخل نمایشگاه اصفهان صرفا بخاطر حل مشکلم حضور پیدا کردم و با یک برندی آشنا شدم که قبلا ندیده بودم با اونها صحبت کردم متقاعدم کردن که جنسشون خوبه الان حدود 4ماهه که استفاده کردم خوب بوده امیدوارم کیفیت این یکی همینجوری بمونه و مثل بقیه برندها نباشه
اسمش HMC هست. با تشکر مجموعه تعمیر خودرو دنا
چى مينويسم ميكانيك خوب گير نميات اكسرن ماشى هستند بيست بار كاسه نمد عوض مسكونه او عيب كار نميفهَه اسمش هم اوستا
اقااقا منم بیست بار عوض کردم اخرشم بلبرینگ هوزینگ جا داشت در نتیجه پلوس لق میزد وکاسه ننمد خراب میشد باید کار از اساس درست شه گیربکس بیار پایین برای عوض کردن بلبرینگ
چى مينويسم ميكانيك خوب گير نميات اكسرن ناشى هستند بيست بار كاسه نمد عوض ميكونه او عيب كار نميفهَه اسمش هم اوستا
یکی از دلایل خراب شدن کاسه نمد جدای بحث کیفیت جنس، سردشدن هواست،بهتره روزهای سرد هنگام گرم کردن موتور حداقل پنج دیقه تا ده دیقه بیشتر موتور گرم شه که کاسه نمدها هم بتونن گرم بشن.والبته نحوه جا زدن کاسه نمد خیلی موثره خواهشا برای صدهزار ارزان تر پیش اوستاکار ناشی نریم
یه هفته نیس کاسه نمد عوض کردم باز روغن زده بیرون
منم کاسه نمد شافت گیربکس سمند ای اف سون هر چن ماه به سال نکشیده خشک میشه وروغن میده دوستان میدونن چرا خشک میشه؟09362898808
درود
عامو جنسی که میخری خوب نیست و درست جاش نمیزنن
سلام عزیز ده روز پیش ماشین سمند منو تعمیراساسی کردم امروز تو مسافرت بودم ناگهان صدایی عجیبی از ماشین خارج شد پس از مراجعه به مکانیک اعلام کردن کاسه نمد سر سوپاپ زده بیرون وروغن تخلیه شده میللنک زده سوال آیا ظرف ده روز باید این اتفاق پیش بیاد راهنمایی نیاز درم
ماشینم روغن ریزی داشت.پیش مکانیک بردمگف کاسه نمد سر میل لنگه.عوضش کرد.باز روغن داد،گف جعبه فرمونه،روغن ریزی داره.اونم درست کردم بازم روغن داد.الان میگه کاسه نمد شافت گیربکس.خخخ.۱۲ساله ماشین دارم تاحالا مکانیک ماهر ندیدم.
اگر کسی مکانیک خوب سمت تهرانپارس سراغ داره شماره نماس بزاره
اقااقا منم بیست بار عوض کردم اخرشم بلبرینگ هوزینگ جا داشت در نتیجه پلوس لق میزد وکاسه ننمد خراب میشد باید کار از اساس درست شه گیربکس بیار پایین برای عوض کردن بلبرینگ
شاید باورتون نشه سه بار پشت سرهم کاسه نمد سرمیلنگ واسه پراید عوض کردم یکی چسب دوقلو زد گفت خیالت راحت یه هفته نشد دراومد گفت مارک ویژن بگیر گرفتم دوباره یبارم کره ای گرفتم باز روغن داد این دفعه رفتم پیش یه اوستا پیرمرد بود زدش جا با قلم چکش لبه انداخت دورو ورش فعلا داره کار میکنه مکانیک خوب خیلی کمه اکثرا شاگردن تازه مغازه زدن پیش هرکی رفتی زیاد تعریف کرد از کارش بدون یجای کارش میلنگه….
به نظرم نصف کار جنس خوبه که الله ماشالله ایران کلهم شده جنس درجه دو و سه اون نصف کارم طرز جا زدن کاسه نمده که باید فوت کارو بلد باشی که ۹۹ درصد بلد نیستن