تکنولوژی هر روز بیشتر از قبل برای راحتی زندگی و سهولت کارها برنامه ریزی و طراحی میشود. صنعت خودرو هم از این امر مستثنا نیست و با توجه به میزان خلاقیت و توانمندی طراحان و تولید کنندگان هر روز خودروها به سیستمهای پیشرفته تری مجهز میشوند که کار را برای راننده راحت و آسانتر میکند. یکی از این سیستمها با نام کروز کنترل شناخته میشود که سالهاست یکی از پلنهای موفق و پرکاربرد در صنعت خودرو بوده است و بسیاری از خریداران در زمان خرید خودرو به این آپشن توجه ویژهای دارند.
می خواهید بدانید سیستم کروز کنترل چیست؟ پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
کروز کنترل Cruise control به سیستمی گفته میشود که در زمانهایی که سرعت اتومبیل ثابت است خودرو به صورت اتوماتیک حرکت میکند و نیازی به این نیست تا راننده تمام وقت پای خود را روی پدال نگه دارد. این سیستم توسط هوای ورودی که به محفظه احتراق وارد میشود این کار را انجام میدهد. در این سیستم خودرو بدون هیچ دخالتی کنترل خودرو را به عهده دارد و به میزان دلخواه راننده آن را ثابت نگه میدارد و در صورت نیاز بدون استفاده از پدال گاز تنها با کمک کلیدها میتواند سرعت اتومبیل را تغییر دهد.
برای درک بهتر این ماجرا تصور کنید که در یک سفر جادهای یکنواخت و هموار هستید و تا پایان سفر شما باید پشت فرمان خودرو رانندگی کنید بدون شک خیلی زود از راننده در جادهای یکنواخت خسته خواهید شد و اینجا است که کروز کنترل به کمک شما میآید. این سیستم ارزشمند به کمک بسیاری از رانندهها آمده است مخصوصا افرادی که مجبور به سفر با خودروی شخصی در جادههای طولانی و یکنواخت هستند و مجبورند تا مسافت زیادی را بدون تغییر سرعت خودرو رانندگی کنند.
با پیشرفت صنعت خودروسازی و روی آوردن به تولید سیستمهای اتوماتیک خودرو، سیستم کروز کنترل هم دچار تحولاتی شده است. اینک این سیستم تنها برای تثبیت سرعت کاربرد ندارد بلکه امکانات جدیدی جهت حفظ ایمنی خودرو نیز به آن اضافه شده است که قابلیت تشخیص فاصله با خودروهای دیگر را دارا میباشد و این امر امنیت فراوانی برای سرنشینان فراهم کرده است.
کروز کنترل در خودرو چگونه کار میکند؟
همانگونه که تا به حال انجام داده ایم یا دیده ایم در خودروها با گذاشتن پا روی پدال و فشار دادن بر روی آن خودرو شروع به حرکت میکند. در بسیاری از مواقع خصوصا در هنگام رانندگی در جاده و سرعتهای یکنواخت راننده احساس خستگی مفرط میکند. طراحان خودرو در آمریکا با توجه به این نکته اقدام به طراحی سیستمی کردند که به این مسئله طاقت فرسا پایان دهند و توانستند با اختراع این سیستم در مسیر اتوماتیک شدن خودروها گام موثری بردارند. به این دلیل آمریکا در این کار پیشتاز شد زیرا آمریکا جادههای طولانی یکنواختی دارد که رانندگی در آنها بسیار دشوار است از اینرو اولین خودرویی که مجهز به این سیستم شد ایمپریال کرایسلر مدل 1958 بود.
در این سیستم راننده به جای فشار آوردن بر روی پدال گاز، سرعت خودرو را با استفاده از دکمههایی که روی فرمان تعبیه شده است انجام میدهد. با فشار دادن پدال گاز دریچه گاز باز شده و سرعت خودرو افزایش پیدا میکند. در استفاده از کروز کنترل هم دقیقا همین اتفاق میافتد تنها تفاوت این است که به جای فشردن پدال گاز توسط سیستم اتوماتیک و فشار دادن دکمههایی که روی فرمان خودرو تعبیه شده است و توسط کابلی به دریچه کنترل گاز متصل میباشد میزان هوای وارد شده به دریچه را کنترل کرده و باعث تنظیم میزان سرعت خودرو میشود. اما به محض اینکه راننده پا را روی پدال بگذارد سیستم کروز کنترل لغو میشود یعنی رانندگان این امکان را دارند که این سیستم را در هر زمان اجرا یا لغو نمایند.
با توجه به ازدیاد خودروها در جاده و تردد بیشمار، خودروهای بیشتری این قابلیت را دارا میباشند.
در ابتدای ورود این سیستم به خودروها بیشتر برای تردد در ترافیکهای سنگین جهت هشدار برای ترمز اضطراری مورد استفاده قرار میگرفت . با گذشت زمان تبدیل به یکی از سیستمهای پرکاربرد در تمامی خودروها شد.
از مزایای ارزشمند و قابل توجهی که میتوان در برخورداری از این سیستم بیان کرد کاهش مصرف سوخت است. چرا که در کروز کنترل سرعت خودرو یکنواخت است و کمترین زمان مصرف سوخت در این زمان صورت میگیرد. همچنین رانندگی کردن با این سیستم باعث میشود تا خودرو در سراشیبیها دچار افزایش ناگهانی نشده و در سربالاییها دچار افت سرعت نشود.
بهتر است که در جادههای ناصاف و ناهموار، جادههای پر ترافیک و سرعتهای بالا از این سیستم استفاده نشود چرا که ایمن به نظر نمی رسد. در مسیرهایی دارای پیچ و خم زیاد یا شیبهای تند هم استفاده از کروز کنترل مناسب نیست.
امروزه این سیستم بر روی تولیدات داخلی و وارداتی نصب میباشد البته مراکزی وجود دارند که در صورت تمایل میتوانند این قابلیت را برای خودرو شما فراهم آورند. در خودروهای هوشمند این سیستم سرعت و شتاب خودرو را با توجه به ترافیک پیش رو هماهنگ مینماید. برای این کار مجموعهای از سنسورها، رادارها و دوربینهای تعبیه شده به اسکن مسیر پرداخته و بعد از آنالیز سرعت ترافیک و خودروهای اطراف، شتاب را تنظیم میکند.
رانندگان با فشار دادن دکمههای کروز کنترل عملکرد آن را برنامه ریزی میکنند. دکمه Coast میتوان سرعت خودرو را به میزان مشخصی افزایش داد.دکمه Set/Accel برای تنظیم سرعت خودرو به کار میرود و بر هر سرعتی که راننده بخواهد قفل شده و تا زمان دلخواه با همان سرعت تعیین شده خودرو را به حرکت وا میدارد. با فشردن و نگه داشتن این دکمه سرعت خودرو پیوسته افزایش مییابد. فشردن دکمه Resume باعث میشود به تنظیمات قبل باز گردد. در بعضی خودروها فشردن یک بار این دکمه یک مایل سرعت خودرو را کاهش میدهد.
معایب کروز کنترل چیست؟
با توجه به اینکه هر سیستمی محاسن و معایب خود را دارد این موضوع در مورد سیستم کروز کنترل هم وجود دارد.
این سوال پیش خواهد آمد که معایب کروز کنترل چیست؟
یکی از معایب کروز کنترل این است که در سرعتهای شهری بین 40 تا 50 کیلومتر در ساعت فعال نمی باشد و از آن میتوان در بزرگراهها و جادههایی که محدودیت سرعت در آنها 80 یا بیش از این میباشد، استفاده کرد. یا چنانچه شیب جاده زیاد باشد به طور ناخودآگاه سیستم غیرفعال میشود. این ماجرا در سربالاییها هم اتفاق میافتد. شاید بخواهید بدانید علت این مسئله چیست؟ زیرا در اتومبیلهایی که دارای گیربکس دستی هستند، کروز کنترل به میزان مشخصی میتواند به پیشرانه خودرو فشار وارد کند و بیش از این از مدار خارج میشود.
اگر بخواهیم به دیگر معایب آن بپردازیم باید به فاصلههایی که میان دو خودرو ایجاد میکند و گاها باعث میشود تا دیگر خودروها در این شکاف قرار میگیرند و سبب نارضایتی رانندگانی شود که از این سیستم بهره میبرند، اشاره کرد.
برای اینکه سیستم کنترل کروز خودرو همیشه آماده باشد باید سنسورها، رادارها و دوربینها از هرگونه کثیفی و گرد و غبار پاک باشند در غیر این صورت کارایی مفید خود را از دست خواهند داد و همیشه احتمال نقص در این سیستم وجود دارد و نمی توان صد در صد روی آن حساب کرد.
کروز کنترل چه خطراتی دارد؟
یکی از مهمترین خطراتی که در خصوص سیستمهای خودکار سبب دل مشغولی بسیاری از موسسات ایمنی شده است مربوط به خودروهایی است که مجهز به سیستم خودران یا دستیار راننده میباشند. این موسسات ایمنی با انجام تستها و آزمایشاتی خطرات کروز کنترل را عنوان کرده اند که این سیستم با گذشت زمان سبب راحتی خیال برای راننده شده و چابکی و هوشیاری آنها را برای مقابله با خطرات احتمالی کاهش میدهد. آنها معتقدند رانندگی نیاز به هوشیاری و آمادگی دارد که وجود سیستمهای خودران با به وجود آوردن یک اطمینان کاذب در راننده، آمادگی او را در برابر خطرات کم میکند و گوشزد کرده اند که استفاده از این سیستمها احتمال تصادفات را به دلیل هوشیار نبودن راننده افزایش میدهد چرا که این کار به عنوان یک عادت در رانندگان رسوخ میکند حتی در زمانهایی که سیستم کروز کنترل خودرو خاموش باشد. همچنین اعلام کرده اند رانندگان در زمان استفاده از سیستم کروز کنترل وقت خود را صرف استفاده از موبایل میکنند و ادامه این روند با گذشت زمان بسیار خطر آفرین خواهد بود. اما نگرانی از خطرات کروز کنترل سبب نمی شود تا این سیستم روند صعودی خود را متوقف کند.
قیمت کروز کنترل
در بسیاری از خودروها این سیستم بر روی خودرو نصب میباشد و در برخی باید توسط مالک خودرو نصب شود. قیمت کروز کنترل بر روی خودروها با توجه به دستی یا اتوماتیک بودن آن متفاوت است. میانگین قیمت کروز کنترل 950 هزار تومان تا یک میلیون و پانصد هزار تومان میباشد.
خرید کروز کنترل را از فروشگاههای اینترنتی معتبر انجام دهید و در زمان خرید به علامت استاندارد کالا و ضمانت نامه آن توجه لازم داشته باشید.
کروز کنترل تطبیقی چگونه کار میکند؟
یکی از موارد مهم در افزایش ایمنی خودروها و کاهش تصادفات حفظ فاصله مناسب از خودروهای جلویی در هنگام رانندگی است. این اصل مهم اگرچه میتواند توسط راننده نیز رعایت شود اما آمارها نشان میدهد که تعداد اندکی از رانندگان همیشه این مورد مهم را رعایت میکنند. از این رو، شرکتهای خودروسازی سیستمی به نام کروز کنترل تطبیقی به اتومبیلهای خود اضافه کردند که به طور هوشمند میتوانند هنگام نزدیک شدن به خودرو جلویی سرعت را کاهش دهد.
کروز کنترل تطبیقی (adaptive cruise control) که با نام اختصاری ACC نیز شناخته میشود، در واقع نسل جدیدی از کروز کنترلهای سرعتی است. در کروز کنترلهای سرعتی راننده میتوانست سرعت خودرو را در مقدار معینی تنظیم کند. این سیستم اگرچه سهولت زیادی در رانندگی طولانی مدت برای رانندگان فراهم میکرد اما به دلیل عدم توانایی در شناساییی موانع روبرو قادر به کاهش و افزایش سرعت خودرو نبود و راننده شخصا این وظیفه را بر عهده داشت.
نسل جدید کروز کنترلها یعنی کروز کنترل تطبیقی سیستمی کارآمدتر به خود گرفته است. این سیستم ترکیبی از یک رادار اسکن جاده، سنسورهای حرکتی و کامپیوتر خودرو یا ECU است که قادر است سرعت خودرو را با توجه به وضعیت جاده تغییر دهد. بنابراین اتومبیل میتواند بدون دخالت راننده با آنالیز متغیرهای روبروی خود سرعت را کم یا زیاد کند.
کروز کنترل تطبیقی در نسل جدید خودروها مورد استفاده قرار میگیرد و مورد توجه بسیاری از مشتریان نیز واقع شده است. به عقیده برخی این کروز کنترل هوشمند، راه را برای رسیدن به ماشینهای خودران و بدون راننده هموارتر میکند.
عملکرد کروز کنترل تطبیقی چگونه است؟
در کنترل تطبیقی یک رادار که در پشت جلو پنجره یا زیر سپر خودرو نصب شده وضعیت جاده را به طور دائم پایش میکند. برخی خودروسازان از دو رادار سنجش نزدیک (برای پایش نزدیک حدود 30 متر) و سنجش دور (برای رهگیری تا فاصله 180 متر) استفاده میکنند.
همچنین در برخی از خودرو از فناوری لیزر نیز برای سنجش متغیرهای جاده استفاده میشود اما لیزر هم هزینه بیشتری نسبت به رادار دارد و هم عملکرد آن نسبت به شرایط آب و هوایی حساس تر است.
پس از سنجش متغیرهای جاده سیستم ACC با کنترل دریجه هوا سرعت خودرو را افزایش و یا با در دست گرفتن سیستم ترمز سرعت خودروی شما را کاهش میدهد. در کروز کنترل تطبیقی راننده باید سرعت مورد نظر خود را وارد سیستم کند. این سیستم با نزدیک شدن به خودروی جلویی سرعت را کاهش میدهد و حرکت خودرو را با سرعت اتومبیل جلویی همگام میکند. همچنین اگر خودرویی در نزدیکی شما نباشد، کروز کنترل سرعت اتومبیل را به همان مقداری که تنظیم کردهاید باز میگردد.
کروز کنترل تطبیقی در خودروهای دندهای با فشردن پدال کلاچ و در خودروهای اتوماتیک با فشردن پدال ترمز از مدار خارج میشود.
کروز کنترل تطبیقی چه معایبی دارد؟
کروز کنترل تطبیقی اگرچه از یک فناوری پیچیده و دقیق بهره میبرد اما همچنان برای تمامی جادهها قابل استفاده نیست. این سیستم برای جادههای بدون پیچ و خم یا اتوبانها طراحی شده و برای سفرهای دورن شهری مناسب نیست.
همچین رادارهای سنجش جاده در این سیستم اگرچه از عملکرد بهتری نسبت به فناوری لیزر برخوردارند اما باز هم به شرایط آب و هوایی حساس هستند و در هوای بارانی و برفی با مشکل مواجه میشوند چراکه ممکن است سنسورهای آن با گل و لای یا برف پوشیده شوند. البته در این حالت کروز کنترل به راننده هشدار خواهد داد.
خودروسازان هنوز نتواستهاند فکری برای بهبود عملکرد کروز کنترل در جادههای پر پیچ و خم کنند. البته در این میان شرکت پورشه تلاش کرده تا با استفاده از سیستم InnoDrive سرعت خودرو در پیچها را نیز تنظیم کند. در این سامانه، کروز کنترل با کمک سیستم ناوبری تصویری سه بعدی از جاده ایجاد میکند و با توجه به اطلاعات استخراجی از آن سرعت خودرو در پیچها را تنظیم مینماید. بنابراین راننده دیگر نیاز نیست در پیچها عملکرد خودرو را در دست گیرد.