تا حالا برای شما پیش‌آمده است که در جادهای طولانی رانندگی کنید و احساس کنید مسیر چند ساعتِ برای شما طی چند دقیقه کوتاه گذشته است؟ مسیری که نمیدانید چطور آن را رانندگی کرده‌اید و هیچ‌گونه جزئیاتی را به‌خاطر نمی‌آورید! باید بگوییم که شما دچار هیپنوتیزم جادهای شده‌اید. با ماشین نو همراه باشید تا شما عزیزان را با مشکل هیپنوتیزم جادهای آشنا کنیم تا با رعایت نکاتی که در بخش زیر ذکر می‌شود دچار آن نشوید.
هیپنوتیزم جادهای چیست؟
این اتفاق در اکثر موارد در جاده و بزرگراه‌های طولانی برای رانندگان پیش می‌آید. هیپنوتیزم حالتی خلسه مانند است که راننده مسافتی را که طی کرده است به خاطر نمی آورد. اجازه دهید عامیانه‌تر برایتان توضیح دهیم. تا حالا تجربه داشتید که یک‌هو به خودتان می آیید و می‌بینید پشت چراغ قرمز هستید. به‌هیچ عنوان به‌یاد نداردی که مسیری را که رانندگی کرده‌اید چگونه و چطور گذشت. این‌که محدودیت سرعت را رعایت کرده‌اید؟ از راهنمای ماشین استفاده کره‌اید یا نه؟ همه‌ی این‌ها نشان از خلسه بودن شما در زمان رانندگی بوده است. این موضوع در سال 1963 توسط شخصی به‌نام G.W.Williams بیان شد که مشخص شد یکنواختی جاده باعث می‌شود سرعت مغز راننده کم شود و هوشیاری پایین را در پی داشته باشد.
بسیاری از افراد این حالت را با خستگی اشتباه می‌گیرند. در حالت هیپنوتیزم جادهای راننده کاملا بیدار است و با چشم باز رانندگی می‌کند اما رانندگی در حالت خستگی باعث خوابیدن پشت فرمان می‌شود که در نهایت هر دو حالت ایمنی رانندگی را کاهش می‌دهند.
هیپنوتیزم جادهای چه حسی را ایجاد می‌کند؟
به‌طور معمول شخصی که دچار هیپنوتیزم جادهای می‌شود درکی از این اتفاق ندارد تا زمانی که از آن خارج شود. البته اگر کسی در ماشین همراه شما باشد ممکن است متوجه خیره شدن چشمان شما شود.
امّا هیپونتیزم جادهای علامتی چون موارد زیر را دارد:
- گیجی ذهن
- خواب آلودگی
- کمبود تمرکز
- پلک زدن‌های مکرر یا سنگین شدن پلک
چرا دچار هیپنوتیزم جادهای میشویم؟
رانندگانی که دچار خستگی هستند ممکن است بیشتر دچار این حالت شوند اما خستگی را نمی‌توان تنها دلیل دانست. در این قسمت به برخی از عوامل هیپنوتیزم جادهای می پردازیم.
- یکنواخت بودن جاده
تحقیقات بسیاری در زمینه هیپنوتیزم جادهای صورت گرفته است که اکثر آن‌ها یکنواخت بودن جاده را مهم‌ترین دلیل این اتفاق دانسته‌اند. این نتیجه حاصل یک تحقیق در سال 2003 با تست دو نوع رانندگی متفاوت برای 56 راننده انجام گرفت. شرکت کنندگان به مدت 40 دقیقه در دو جاده شبیه سازی شده متفاوت که هر دو جاده مسطح اما جاده اول دارای یک نوع منظره بصری ( قرار گرفتن درختان یک شکل به طور مساوی در دو طرف جاده) و جاده دوم دارای عناصر بصری متعدد (درختان،مزارع، تابلوها و …) بود.
محققان پی بردند رانندگانی که در جاده‌های یکنواخت تر، خستگی بیشتری را تجربه کردند و تقریبا بعد از 20 دقیقه خستگی آن‌ها به اوج رسیده است. این تحقیق ثابت کرد هیپنوتیزم جادهای در مسیرهای یکنواخت خیلی سریع رخ می‌دهد.
- بی‌توجه بودن مغز به جزئیات
تحقیقاتی دیگری در این زمینه انجام شده است که نشان می‌دهد سیستمی که حرکت چشم را کنترل می‌کند می‌تواند در هیپنوتیزم بزرگراه نقش داشته باشد. اگر در جادهای رانندگی کنید که کاملا آن را می‌شناسید مغز شما به دلیل تکرار توجهی به جزئیات نمی‌کند و چشم حالت خیره پیدا می‌کند و مغز حساسیت کمتری نسبت به چیزهایی که می‌بیند نشان می‌دهد و چون برای آنچه خواهید دید پیش‌بینی‌هایی می‌کند کمتر به واقعیت توجه می‌کند.
- خواب آلودگی
خستگی در حین رانندگی تجربه هیپنوتیزم جادهای را افزایش می‌دهد. همان‌طور که یکنواخت بودن جاده باعث ایجاد هیپنوتیزم جادهای می‌شود خسته بودن هم نیز باعث می‌شود هوشیاری مغز کاهش پیدا کند و مغز شما آهسته‌تر از حد معمول به پردازش آنچه می‌بینید بپردازد. رانندگی طولانی مدت در این حالت باعث به‌خواب رفتن شما و افزایش خطر خواهد شد.
مقابله با هیپنوتیزم جادهای
اگر احساس کردید دارید دچار هیپنوتیزم جادهای می‌شوید این 3 کار را انجام دهید تا از آن رهایی پیدا کنید.
- استراحت
هر چقدر بیشتر کار یکنواختی را انجام دهید عملکرد مغز شما کاهش پیدا می‌کند. به‌همین دلیل به مغز خود استراحت دهید و در زمان برنامه‌ریزی سفر مطمئن شوید هر یک یا دو ساعت توقف دارید و به خود استراحت می‌دهید. از ماشین پیاده شوید و کمی حرکات کششی انجام دهید در صورت به‌همراه داشتن آب، دست و صورت خود را بشویید تا انرژی‌تان بیشتر و سرزنده‌تر شوید.
- مصرف کافئین
اگر کمترین احساسی برای خواب آلوده بودن در حین رانندگی دارید کافئین استفاده کنید. مصرف یک نوشیدنی کافئین‌دارد به افزایش هشداری شما کمک خواهد کرد. البته این موضوع می‌تواند یکنواختی رانندگی را نیز کاهش دهد.
- آواز خواندن و صحبت کردن
صحبت کردن با همراه خود باعث درگیر بودن مغز می‌شود. اگر همراهی ندارید می‌توانید با دوستان خود از طریق سیستم صوتی خودرو یا هنسفری ارتباط برقرار کنید. البته صحبت کردن با خودتان هم نیز چاره‌ساز میباشد. هرچیزی که در ذهن دارید بریزید بیرون آهنگ و شعرهای قدیمی را به‌یاد آورید و مغز خود را به چالش بکشید.
- ایجاد تغییرات در محیط اتاق
اگر حس کردید دچار هیپنوتیزم بزرگراه شده‌اید و فرصتی برای توقف ندارید با صدای بلند موسیقی هیجان انگیز گوش دهید. به‌هیچ عنوان از موسیقی‌های آرام استفاده نکنید چرا که باعث خواب آلودگی بیشتر می‌شود.
کار دیگری که می‌توانید انجام دهید پایین کشیدن شیشه‌ها باعث وزیدن باد به صورت شما خواهد شد که بسیار مفید واقع خواهد شد.
چه‌کاری انجام دهیم که دچار هیپنوتیزم جاده ای نشویم؟
بعضی اوقات شرایطی پیش می‌آید که مجبور به رانندگی طولانی بدون توقف و خسته کننده هستید بهتر است برنامه‌ای بچینید تا به شما برای جلوگیری از هیپنوتیزم جادهای (highway hypnosis) جلوگیری کند.
- انتخاب جاده جدید
- رانندگی در شهر به‌جای رانندگی در بزرگراه
- پیدا کردن مسیرهای جایگزین
- غذای سبک خوردن
- به‌همراه داشتن آلبوم های جدید از خواننده مورد علاقه‌تان
- قبل از سفر خواب کافی داشته باشید
هیپنوتیزم جاده‌ایی تجربه‌ای میباشد که برای هر راننده‌ایی ممکن است صورت بگیرد که منجر به ایجاد حوادث مالی و جانی شود. ممکن است شرایطی برای شما پیش آید که مجبور به رانندگی در جاده‌های طولانی و یکنواخت داشته باشد با رعایت دستورالعمل‌های ذکر شده از هیپنوتیزم جادهای جلوگیری کنید.
