متاسفانه گروهی از رانندگان هستند که با نهایت سهل‌انگاری نسبت به جریمه‌های راهنمایی و رانندگی برخورد می‌کنند. بعضا مبلغ پایین انواع خلافی خودرو باعث می‌شود تا این افراد چندان رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی را جدی نگیرند. به‌همین دلیل با ادامه دادن به رفتارهای پرخطر، جان سرنشینان خودرو و سایر رانندگان در سطح معابر را به‌خطر می‌اندازند. پلیس برای مدیریت این چالش از قانون نمره منفی گواهینامه استفاده می‌کند. موضوعی که بعضا حتی به ابطال گواهینامه رانندگی برخی از رانندگان هم منتهی می‌شود. در این مطلب قصد داریم به بررسی جزئیات نمرات منفی گواهینامه مانند نحوه استعلام، میزان جریمه نمره منفی و همچنین شرایط پاک شدن آن بپردازیم. حتما این مطلب را تا پایان دنبال کنید.
نمره منفی گواهینامه چیست؟
موضوع نمره منفی گواهینامه در ماده 7 قانون رسیدگی به تخلفات راهنمایی و رانندگی پیش‌بینی شده است. بر اساس این قانون، پلیس مکلف شده تا برای تعدادی از رفتارهای پرخطر رانندگان، علاوه بر جریمه نقدی، نمره منفی نیز در نظر بگیرد. به‌این ترتیب رانندگان متخلف به‌صورت سیستمی با درج نمرات منفی گواهینامه روبه‌رو می‌شوند. مطابق قانون سقف نمره منفی در نظر گرفته شده است. در صورت رسیدن نمرات منفی گواهینامه یک راننده به سقف تعیین شده، مطابق قانون با آن برخورد می‌شود.
قوانین نمره منفی گواهینامه
مطابق قانون، سقف نمره منفی گواهینامه در سه مرحله تعریف شده که به‌شرح زیر است:
1. مرحله یک: رسیدن به سقف نمره منفی 30
در مرحله اول، اگر مجموع نمرات منفی گواهینامه به 30 برسد، گواهینامه فرد به‌مدت 3 ماه ضبط می‌شود. ضمن اینکه جریمه نمره منفی در این مرحله 60 هزار تومان است.
2. مرحله دو: رسیدن به سقف نمره منفی 25
در مرحله دوم، اگر مجموع نمرات منفی گواهینامه به 25 برسد، گواهینامه فرد به‌مدت 6 ماه ضبط می‌شود. ضمن اینکه جریمه نمره منفی در این مرحله 90 هزار تومان است.
3. مرحله سه: رسیدن به سقف نمره منفی 20
در مرحله سوم، اگر مجموع نمرات منفی گواهینامه به 20 برسد، گواهینامه فرد به‌مدت 1 ماه ضبط می‌شود. ضمن اینکه جریمه نمره منفی در این مرحله 1 میلیون و 500 هزار تومان است. بعد از یک سال هم گواهینامه فرد باطل می‌شود.
به‌این ترتیب راننده باید مجددا برای شرکت در کلاس‌های آموزشگاه رانندگی، آزمون‌های آیین‌نامه و شهری اقدام کند. پس از آن هم باید با استعلام گواهینامه منتظر صدور و رسیدن آن به درب منزل باشد تا بتواند مجددا پشت فرمان بنشیند.
جدول نمره منفی گواهینامه
قانون‌گذار تخلفات دارای نمره منفی گواهینامه را برای رانندگان وسایل نقلیه شخصی و عمومی یا سنگین به‌صورت جداگانه در نظر گرفته است. در جدول زیر می‌توانید لیست نمره منفی گواهینامه را برای تخلفات مختلف مطابق با آخرین به‌روزرسانی سال 1402 مشاهده کنید.
| عنوان تخلف رانندگی | نمره منفی وسایل شخصی | نمره منفی وسایل نقلیه عمومی و سنگین |
| نمره منفی برای مصرف الکل و قرص روان‌گردان هنگام رانندگی | 10 | 20 |
| نمره منفی برای استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی با سرعت بالای 60 کیلومتر | 3 | 5 |
| تجاوز بیش از 50 کیلومتر در ساعت از سرعت مجاز | 10 | 15 |
| تجاوز بین 30 تا 50 کیلومتر در ساعت از سرعت مجاز | 5 | 10 |
| سبقت غیرمجاز در مسیرهای دوطرفه | 5 | 10 |
| عبور از چراغ راهنمایی و رانندگی | 5 | 10 |
| حرکت مارپیچ | 3 | 5 |
| حرکت با دنده عقب در آزادراه و بزرگراه | 5 | 7 |
| عبور از مسیر ممنوع | 4 | 6 |
| عدم رعایت حق تقدم | 4 | 6 |
| دور زدن در محل ممنوع | 3 | 5 |
| نقص فنی موثر وسیله نقلیه | 3 | 6 |
| عدم رعایت مقررات حمل بار | 5 | 8 |
| عدم رعایت مقررات ایمنی حمل و نقل جاده‌ای مواد خطرناک | 8 | 8 |
| انجام حرکات نمایشی | 8 | 10 |
| تجاوز به چپ از محور راه | 5 | 9 |
| عبور وسایل نقلیه از پیاده‌رو | 5 | 7 |
| نقص فنی موثر یا نقص در چراغ‌های روشنایی در شب | 3 | 6 |
| رانندگی با وسایل نقلیه عمومی بیش از حد مجاز | 7 | |
| عدم رعایت شرایط و محدودیت رانندگی مندرج در گواهینامه | 3 | 7 |
| بی‌توجهی به فرمان ایست مراقبین عبور و مرور دانش آموزان | 3 | 5 |
راهنمای استعلام نمره منفی گواهینامه
شما می‌توانید برای استعلام نمره منفی گواهینامه از طریق سامانه راهور 120 یا اپلیکیشن موبایل پلیس من اقدام کنید. البته برای استفاده از این سامانه‌ها نیاز به ثبت نام و احراز هویت دارید. به‌همین دلیل ساده‌ترین و سریع‌ترین راه باری استعلام نمره منفی گواهینامه خودرو، استفاده از سامانه استعلام خودرو ماشین نو است. در این سامانه کافیست شماره گواهینامه خود را وارد کنید سپس با پرداخت تعرفه استعلام تعیین شده از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی (5200 تومان)، وضعیت نمره منفی گواهینامه خود را به‌همراه جزئیات تخلفات و امتیازات منفی ثبت شده مشاهده کنید.
راهنمای اعتراض به جریمه نمره منفی گواهینامه رانندگی
مطابق قانون، امکان اعتراض به نمره منفی گواهینامه رانندگی و جریمه‌های ثبت شده برای آن وجود دارد. برای این منظور باید به مراکز اجرائیات پلیس راهنمایی و رانندگی در محل زندگی خود مراجعه کنید.
نشانی دقیق تمام مراکز اجرائیات پلیس در تهران و سایر شهرها را می‌توانید در مقاله اعتراض به جریمه‌های رانندگی مشاهده کنید. در مراجعه حضوری به این مراکز، باید فرم خاصی را تکمیل کرده و مستندات اعتراض خود را هم به آن ضمیمه کنید. نتیجه بررسی اعتراض شما معمولا ظرف مدت زمان یک هفته از طریق پیامک اطلاع‌رسانی می‌شود.
مدارک مورد نیاز برای اعتراض به جریمه نمره منفی گواهینامه رانندگی
برای مراجعه به مراکز اجرائیات پلیس راهنمایی و رانندگی به‌منظور اعتراض به جریمه نمره منفی گواهینامه، لازم است مدارک زیر را به‌همراه داشته باشید:
- اصل گواهینامه رانندگی
- اصل کارت ماشین
- برگ سبز یا هر سند دیگر نشان دهنده مالکیت خودرو
پاک کردن نمره منفی گواهینامه
خبر خوب اینکه مطابق قانون امکان پاک کردن نمره منفی گواهینامه وجود دارد. اگر در مرحله اول یا دوم سقف نمره منفی باشید، در صورتی که 6 ماه از آخرین تخلف منجر ثبت امتیاز منفی در گواهینامه سپری شده باشد، نمرات منفی صفر می‌شوند. اما اگر در مرحله سوم باشید، شرایط سخت‌گیرانه‌تری در نظر گرفته شده است. علاوه بر آنکه باید 6 ماه از آخرین تخلف منجر به دریافت نمره منفی شما گذشته باشد، در یک سال گذشته نباید مرتکب هیچ‌گونه تخلف راهنمایی و رانندگی شده باشید تا اصطلاحا نمره منفی پاک شود.
کلام پایانی
در این مطلب راهنمای استعلام نمره منفی گواهینامه و همچنین قوانین پاک کردن نمرات منفی را بررسی کردیم. با توجه به‌اینکه رسیدن به سقف نمره منفی همراه با محرومیت 3 تا 12 ماهه از رانندگی است، پیشنهاد می‌کنیم که با رعایت مقررات مرتکب جرایم رانندگی پرخطر نشوید. از آن گذشته بهتر است که با استفاده از بهترین روش پرداخت خلافی، ضمن جلوگیری از دو برابر شدن جریمه‌های رانندگی از نمرات منفی فعلی گواهینامه خود هم اطلاع پیدا کنید.
سوالات متداول
1. با چند نمره منفی گواهینامه باطل می شود؟
بعد از دو مرحله اول (30 نمره) و دوم (25 نمره)، در مرحله سوم با ثبت 20 نمره منفی گواهینامه یک سال ضبط و سپس باطل می‌شود.
2. نحوه اعمال محدودیت‌های جریمه نمره منفی گواهینامه چگونه است؟
در مرحله اول و دوم به‌ترتیب محدودیت 3 و 6 ماهه برای رانندگی در نظر گرفته می‌شود. در مرحله سوم ضمن محرومیت 1 ساله، گواهینامه فرد باطل می‌شود.
3. جریمه و نمره منفی به مالک خودرو تعلق دارد یا راننده خودرو؟
اگر تخلف با دوربین ثبت شده باشد، نمره منفی برای گواهینامه صاحب پلاک خودرو ثبت می‌شود. این در حالی است که در صورت ثبت تخلف از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی، نمره منفی برای گواهینامه فرد راننده درج می‌شود. البته در هر دو حالت جریمه نمره منفی برای صاحب پلاک خودرو ثبت می‌شود.
4. تاثیر امتیاز منفی گواهینامه بر نرخ بیمه شخص ثالث چیست؟
مطابق قانون بیمه شخص ثالث، به ازای هر نمره منفی معادل یک درصد به مبلغ پایه حق بیمه خودرو اضافه می‌شود. یعنی در ازای 30 نمره منفی باید مبلغی حدود 30 درصد بیشتر برای خرید بیمه شخص ثالث بپردازید.
