سیتروئن زانتیا خودرویی میانسال امّا پر از انرژی! شرکت خودرو سازی سایپا به مدت 9 سال مونتاژ و تولید این خودروی فرانسوی را بر عهده گرفت تا به این وسیله بتواند سرمایه و ارزش خود را افزایش دهد. زانتیا ماحصل شرکت فرانسوی Citroen که در ایران هنوز هم بعد از این همه سال جولان میدهد و طرفداران زیادی دارد. تجربه رانندگی با زانتیا بیشک از بهترین تجربههای رانندگی در سطح شهر است که در این بخش از مجلّه اینترنتی ماشین نو به نقد و بررسی این خودرو میپردازیم و همه چیز در مورد زانتیا را برایتان شرح میدهیم.
همه چیز در مورد سیتروئن زانتیا
اگر از شما بپرسند محبوبترین خودروی حال حاضر در ایران چیست چه پاسخی دارید؟ شاید اکنون پاسخ به این سوال کمی سخت باشد؛ چرا که نه محبوبترین به معنای پرفروشترین است و نه تنوّع خودروهای داخلی و خارجی اجازه یافتن پاسخ را به ما میدهند. با این حال یک دهه پیش اگر این سوال را میکردید احتمالاً با یک جواب بیشتر مواجه میشدید: “سیتروئن زانتیا”
بالاتر از ساندرو، تندر 90 و حتی پژو 206 و 207، بیشک محبوبترین خودرو فرانسوی تاریخ ایران سیتروئن زانتیا است. اتومبیلی با نقاط قوّت و البته ضعف قابل توجّه که حسابی در بازار خودرو تشنه دهه هشتاد ایران خوش درخشید. زانتیا طی 8 سال یعنی از 1993 تا 2001 میلادی به تعداد 1.2 میلیون نسخه در کارخانه سیتروئن تولید شد و به بازار جهانی عرضه شد. مطابق معمول این خودرو تازه پس از بازنشستگی در اروپا طی قراردادی ما بین سایپا و سیتروئن سر از ایران درآورد. همزمان توقف تولید آن در فرانسه تولید آن در انواع مختلف در ایران صورت گرفت.
بسیاری از خریداران سیتروئن زانتیا با دیدن این خودرو در فیلم سینمایی رونین به آن دلبسته شدند. زانتیایی که در ایران تولید شد در واقع فیس لیفت سال 1998 آن بود که از 2001 تا 2010 بدون تغییر مهمان کارخانه سایپا بود. در آن زمان مشخصات فنی بالا، طراحی بدنه زیبا، سیستم تعلیق جدید و متمایز و اصل بودن لوازم یدکی زانتیا و از همه مهمتر جدید بودن این خودرو از نقاط قوّت آن محسوب میشد.
زانتیا با وجود ظاهر جذاب و شتابگیری بالا خیلی سریع در دل مردم جا باز کرد و بازار مناسبی را برای سایپا به ارمغان آورد. با این حال تولید این خودروی محبوب تا سال 1389 در مدل های X2000، سوپرلوکس 1800 و SX2000 عرضه شد که در حجم موتور و برخی از آپشنها تفاوت داشت. امّا به نظر شما چرا هنوز هم بعد از گذر چندین سال بعضی از خریداران خودرو نسخه دست دوم این خودرو را به خودروهای صفر کیلومتر ترجیح میدهند؟ مزایای زانتیا چیست که این همه هوادار دارد و رونق بالایی در بازار دست دوم دارد؟
طراحی بدنه زانتیا
بدنه زانتیا توسط طراحان ایتالیایی در استودیو برتونه متولد شد. این خودرو که شباهت هایی به پژو 405 داشت در عین سادگی از استیل و ظاهر زیبا و ماندگاری برخوردار بود. کوتاه بودن طول صندوق عقب و در عوض بلند بودن کاپوت سیتروئن زانتیا ظاهری کاملا کشیده و تهاجمی به این خودرو می داد. به طوری که پس از گذشت 26 سال از طراحی آن، زانتیا نسبت به بسیاری از خودروهای داخلی و چینی همچنان از ظاهر آبرومندانه تری برخوردارست.
ابعاد | X2000 | SX2000 | سوپرلوکس 1800 |
وزن | 1395 کیلوگرم | 1395 کیلوگرم | 1264 کیلوگرم |
طول | 4524 میلیمتر | 4524 میلیمتر | 4524 میلیمتر |
عرض | 1755 میلیمتر | 1755 میلیمتر | 1755 میلیمتر |
ارتفاع | 1400 میلیمتر | 1400 میلیمتر | 1400 میلیمتر |
طراحی داخلی سیتروئن زانتیا
طبیعی است که اگر امروز در داخل زانتیا بنشینید از طراحی داخلی و داشبورد این خودرو کاملا مایوس می شوید اما به یاد داشته باشید که رقیبان این خودرو در دهه هشتاد محصولاتی نظیر پژو 405 و پارس بودند. پس این طراحی در آن زمان چندان هم فاجعه بار نبود. اما بهرحال زانتیا از همان ابتدا از یک طراحی داخلی ساده و بدون هیجان برخوردار بود. موضوعی که پس از ورود خودروهایی نظیر مزدا 3 و مگان به چالشی برای کارخانه سایپا تبدیل شد.
فضای داخلی سیتروئن زانتیا برای نشستن 4 نفر کاملا مناسب است. صندلی های جلوی این خودرو نیز با قابلیت تنظیم ارتفاع و گودی کمر از راحتی مناسبی برخوردار بودند. راننده این خودرو از دید جلو بسیاری خوبی برخوردارست اما یکی دیگر از نقاط ضعف زانتیا دید کم و وجود نقطه کور در قسمت عقب آن است.
پیشرانه و عملکرد فنی سیتروئن زانتیا
سیتروئن زانتیا در ایران با دو پیشرانه 1.8 لیتری و 2 لیتری تولید می شد. موتور 1.8 لیتری با 112 اسب بخار قدرت از شتاب صفر تا 100 کیلومتر 12 ثانیه برخوردار بود و موتور 2 لیتری نیز با 135 اسب بخار قدرت شتاب 10 ثانیه را امکان پذیر می کرد.
یکی از نقاط قوت سیتروئن زانیتا سیستم تعلیق هیدروپنوماتیکی آن بود که در عین متمایز کردن این خودرو به یکی از نقاط ضعف آن نیز تبدیل شده بود. این سیستم با کمک گوی های پر شده از گاز نیتروژن و روغن هیدرولیک ضمن ایجاد سواری نرم و جذب ضربه ها موجب افزایش پایداری و فرمان پذیری زانتیا می شد. سیتروئن زانتیا به لطف داشتن این سیستم تعلیق می توانست بر روی سه چرخ نیز حرکت کند!
یکی دیگر از قابلیت های پر سر و صدای زانتیا قابلیت تنظیم ارتفاع آن بود که امکان عبور از مسیرهای سنگلاخی و ناهموار را برای این خودرو فراهم می کرد. این خودرو با تمام نقاط ضعف خود یکی از خودروهای اصلی پلیس راهور ایران بود که این موضوع بیانگر نقاط قوت آن است.
ایمنی سیتروئن زانتیا
زانتیا از بدو تولد خودرویی ایمن محسوب نمی شد. این خودرو در تست تصادف موسسه EURO NCAP تنها توانسته بود 1.5 ستاره ایمنی را دریافت کند. یکی از مشکلات سیتروئن زانتیا بدنه بسیار ضعیف آن بود که موجب وارد شدن ضربات شدید و ایجاد آسیب در قسمت های مهم نظیر سینه، لگن، زان و زانوی بدن سرنشینان جلویی خودرو می شد به طوری که حتی باز شدن کیسه های هوا نیز نمی توانست از شدت این ضربات بکاهد و تنها از سر سرنشینان محافظت می کرد.
هنگامی که 1.5 ستاره ایمنی زانتیا را در کنار 4 ستاره ایمنی پژو 206 و 3 ستاره تندر 90 بگذارید می توانید پی به شدت نا ایمن بودن این خودرو ببرید.
استهلاک بالا پاشنه آشیل سیتروئن زانتیا
زانتیا نیز همانند بسیاری از خودروهای فرانسوی نظیر خانواده پژو از استهلاک بالایی برخوردار بود. سیستم تعلیق هیدروپنوماتیکی زانتیا که یکی از نقاط قوت آن محسوب می شد به دلیل پیچیدگی بیش از حد در هنگام تعمیرات به یکی از نقاط ضعف آن بدل می شد چراکه هر تعمیرکاری نمی توانست از عهده سرویس بر بیاید. این در حالی بود گوی های این سیستم تعلیق نیازمند بازبینی مسمر بودند اما قطعات آن در همه جای ایران قابل دسترس نبود. البته در این سال های با راه اندازی فروشگاه های اینترنتی خرید لوازم یدکی زانتیا دیگر کار سخت و طاقت فرسایی نیست.
زانتیا 1800 بخریم یا 2000؟
ما در این قسمت توان و قوای این دو تیپ از سیتروئن زانتیا را بررسی می کنیم تا با شناخت مشخصات فنی بتوانید خودروی مناسبی را خریداری کنید.
مشخصات فنی | 1800 سوپر لوکس | 2000SX |
پیشرانه | 4 سیلندر XU7 | 4 سیلندر XU10 |
حجم موتور | 1.8 لیتر | 2 لیتر |
حداکثر قدرت | 112 اسببخار | 135 اسببخار |
حداکثر گشتاور | 155 نیوتنمتر | 180 نیوتنمتر |
نوع گیربکس | 5 دنده دستی | 5 دنده دستی |
شتاب 0 تا 100 ثانیه | 9.11 ثانیه | 5.9 ثانیه |
حداکثر سرعت | 194 کیلومتر در ساعت | 203 کیلومتر در ساعت |
مصرف ترکیبی | 7.8 لیتر در هر صد کیلومتر | 7 لیتر در هر صد کیلومتر |
حجم باک | 65 لیتر | 65 لیتر |
عجایب زانتیا
زانتیا خودرویی عجیب و غربیب است که به واسطه ی سیتم تعلیق با تنظیم خودکار بدنه به صورت لحظهای فاصلهی خودرو تا زمین را حفظ میکند. سیستم تعلیق زانتیا نسبت به خودروهای دیگر متفاوت می باشد به همین دلیل در این بخش از مقاله سعی کردهایم شما را به صورت مختصر امّا مفید با این سیستم آشنا کنیم. پس در ادامه ما را همراهی کنید.
- سیستم هیدروپنوماتیک زانتیا
درسیستروئن زانتیا از سیستم فنربندی ساده استفاده نشده است و به جای استفاده از یک فنربندی عادی از فنربندی هیدروپنوماتیک در سیتم تعلیق استفاده کرده است. در این سیستم از هیچ فنری استفاده نمیشود و به جای آن از قطعهایی به نام گوی هیدروپنوماتیک استفاده میشود.
- گوی زانتیا
گوی زانتیا چیست؟ اگر مالک خودروی زانتیا باشید احتمالاً نام گوی را زیاد شنیده باشید. گوی زانتیا بوسیله دیافگرام از دو بخش جدا تشکیل شده است. بخش بالایی که از گاز نیتروژن پر میشود و بخش پایین از روغن LHM که یک روغن معدنی برای استفاده در سیستم تعلیق، ترمز و فرمان هیدرولیک زانتیا است پر میشود.
عملکرد گوی زانتیا چگونه است؟
سیستم فنربندی هیدروپنوماتیک زانتیا مخلوط گاز و مایع است که این خودرو از قدیمیترین و معمولیترین نوع آن استفاده میکند. همانطور که گفته شد گوی زانتیا از دو بخش تشکیل شده است که بوسیله دیافگرام از هم جدا شده است. بخش بالایی پر از گاز نیتروژن و بخش پایینی دیافگرام پر از روغن LHM، درست زمانی که خودرو در دست انداز قرار میگیرد میلهایی که از یک سمت به زیرِ گوی و از سمت دیگر به شاسی متصل است فشرده میشود.
در ابتدا میله روغن LHM که در بخش پایین گوی قرار دارد فشرده شده و سپس روغن موجود باعث فشرده شدن دیافگرام شده و در مرحله بعدی نوبت به گاز نیتروژن میشود که در بالای گوی قرار دارد و متراکم شده است و با عبور از هر دست انداز ضربه ناشی را در خود حبس کرده و از رسیدن ضربه به کابین جلوگیری میکند.
پس کاملاً متوجّه شدید که گوی زانتیا نقش کمک فنر در سیستم تعلیق را بر عهده دارد. گوی هم مانند کمک فنر خودرو ممکن است دچار آسیب و خرابی شود که عموم دلایل خرابی آن به شرح زیر می باشد:
- استفاده از روغن LHM نا مرغوب و بیکیفیت
- سرویس نامنظم سیستم تعلیق و اجزای آن
از آنجایی که قطعه “گوی زانتیا” قطعهای کمیاب و نایاب است پیشنهاد میکنیم از خرید آنلاین و اینترنتی گوی زانتیا در فروشگاه لوازم یدکی خودرو ماشین نو بهرهمند شوید تا ضمن خرید با قیمت مناسب ضمانت اصالت کالا را دریافت کنید.
- شیر هیدرولیکی
شیر هیدرولیکی یا قسمت تصحیح کننده ارتفاع از دیگر اجزای سیستم تعلیق سیتروئن زانتیا میباشد که با وجود این قطعه میتوانید ارتفاع خودرو را کم و زیاد کنید. جالبترین ویژگی که جزء عجایب زانتیا نیز محسوب میشود همین امکان تغییر و تنظیم ارتفاع بوده است که با تنظیم حجم روغن ارسالی به جکهای هیدرولیکی که جایگزین فنر هستند این امکان نیز فراهم میشود.
از دیگر ویژگی های سیتروئن زانتیا میتوانیم به تراز اتوماتیک سطح ماشین هنگام قرار گرفتن در ناهمورایها بگوییم که بهوسیله و با توجّه به موقعیت بازوهای سیستم تعلیق نسبت به بدنه و تغییر اتوماتیک حجم روغن در جکهای خودرو انجام میشود.
- اهرم تنظیم کننده دستی ارتفاع
سیستم تعلیق زانتیا دارای یک اهرم دستی برای تنظیم ارتفاع میباشد که با جابهجا کردن آن به صورت بالا و پایین میتوانید ارتفاع خودرو را تغییر دهید.
- شیر اطمینان
شیر اطمینان یا شیرکنترل فشار برای بخش تامین استفاده میشود. شیر کنترل فشار دو وظیفه مهم دارد :
1.فراهم نمودن روغن تحت فشار برای سیستم ترمز و تعلیق
2.در صورت خرابی یک مدار فشار کافی به سایر مدارها را حفظ میکند
- قسمت تامین و حفظ فشار
روغنهایی که از گوی زانتیا برمیگردد بوسیله تصحیح کننده ارتفاع و لولههای مجزا به مخزن روغن بر میگردند. این قسمت از سیستم قسمت تعلیق جلو و تعلیق عقب را تغذیه میکنند.
- شیر کنترل ترمز
از آنجایی که سیستم ترمز زانتیا هیدرولیکی میباشد و با سیستم ترمز بوستری تفاوت دارد نیاز به شیر کنترل ترمز برای متوقف کردن خودرو از سیستم تامین میباشد.
- مدارهای سیستم
روغن مورد نیاز برای ترمز جلو از شیر اطمینان حاصل میشود و روغن مورد نیاز ترمز عقب از گوی حاصل میشود. شیر کنترل ترمز دو مدار دارد که یک مدار آن فشار لازم را از بخش تامین و حفظ فشار دریافت میکند و برای ترمز جلو فراهم میکند و مدار دیگر فشار را از تعلیق عقب میگیرد و ترمز عقب را تغذیه میکند.
- شیر های ضد نشت
شیرهای ضد نشت برای جلوگیری از کاهش ارتفاع خودرو در زمان خاموش بودن خودرو کاربرد دارند. به این صورت که وقتی شیر اطمینان باز میشود روغن تحت فشار باعث وارد شدن فشار به سوپاپ میشود و این فشار که روی فنر تاثیر میگذارد و باعث میشود روغن به سیستم تصحیح کننده ارتفاع جریان پیدا کند و به سیتم تعلیق فرستاده شود.
بعد از اینکه خودرو خاموش میشود فشار شیر اطمینان کم میشود امّا فشار تعلیق و فنر زیاد میشود این امر باعث بسته شدن شیر ضد نشت میشود. در این وضعیت روغن در میان شیر ضد نشت و تعلیق حبس شده و باعث ثابت ماندن ارتفاع خودرو میشود.
چرا زانتیا نخریم؟
سیتروئن زانتیا دارای ضعفهای جدّی میباشد که ممکن است شما را از خرید این خودرو منصرف کند در ادامه به این سوال که چرا زانتیا نخریم پاسخ میدهیم.
- ضعف در سیستم تعلیق
با توجّه به اینکه سیستم تعلیق مزایا را جزء بهترینها شمردیم امّا همین سیستم تعلیق را میتوان از نقاط ضعف این خودروی فرانسوی ایرانی دانست که بنا بر اینکه گویهای حساس و شکننده و کمیاب بودن آنها میتواند هزینههای بسیاری را هم از لحاظ مالی هم از لحاظ جانی بیافریند. به همین دلیل اگر قصد خرید زانتیا را دارید حتماً گویها رو توسط یک متخصص و مکانیک زانتیا مورد بررسی قرار دهید.
- دید ضعیف عقب
متاسفانه نمای عقب این خودرو باعث کاهش دید راننده تا حد زیادی شده است و این موضوع میتواند ایمنی راننده و سرنشینان را کاهش دهد.
- بدنه ضعیف
بدنه زانتیا در مقابل تصادفات استحکام کافی ندارد و در صورت بروز تصادفات شدید احتمال صدمه سرنشینان بسیار بالا است. در مورد ایمنی خودرو هم در بخشهای بالایی نیز گفته شد که مهمترین دلیل برای توقف تولید آن همین ایمنی پایین بود.
- کمیاب بودن لوازم یدکی زانتیا
پیدا کردن لوازم یدکی خودروی شما مهمترین مسئلهای میباشد که باید به آن توجّه کنید. چرا که هریک از قطعات خودرو بعد از مدّت زمان مشخصی نیاز به تعویض و سرویس دارند و اینکه شما بتوانید قطعهایی با کیفیت را با قیمت مناسب خریداری کنید بسیار مهم میباشد.
مزایا زانتیا
سیتروئن زانتیا دارای نقاط قوتی چون ترمز قابل اعتماد و ثبات و هندلینگ خوب میباشد که باعث جلب توجّه بسیاری از ماشین بازها شده است. در قسمت زیر مزایا زانتیا را به طور کامل شرح دادهایم.
- ترمز قابل اعتماد
- فضای داخل کابین مناسب و راحت
- قابلیت تنظیم ارتفاع و عبور از ناهمواریها
- تجربه رانندگی با شتاب بالا
- ثبات و هندلینگ خوب
- موتور قدرتمند
- طراحی مناسب
- عملکرد نرم سیستم تعلیق
- امکانات رفاهی قابل قبول
هزینه نگهداری سیتروئن زانتیا
در حال حاضر اگر قصد خرید زانتیا دست دوم را دارید باید بدانید که پیدا کردن زانتیای سالم بسیار سخت میباشد و چون تولیدات آن برای سالها قبل است و با توجّه به اینکه تجربه رانندگی با زانتیا نشان از شتاب بسیار بالای آن داده است وجود مشکلات فنی در این خودرو حتمی است. این موضوع باعث میشود هزینه نگهداری سیتروئن زانتیا بالا باشد.
قیمت بالای لوازم یدکی زانتیا
قیمت بالای لوازم یدکی در خودروهای فرانسوی چیز تازهای نیست و این موضوع برای خودرویی نظیر سیتروئن زانتیا که بیش از 12 سال از آخرین تولید آن میگذرد نسبتاً طبیعی است. با این حال، قیمت بالای لوازم یدکی زانیتا موجب شده تا مشتریان نسبت به اصل بودن آنها حساس شوند. از این رو، بهتر است با خرید این قطعات از نمایندگی فروش قطعات زانتیا از اصل بودن این قطعات اطمینان حاصل کنید.
افزون بر این، فروشگاههای اینترنتی لوازم یدکی با ضمانت قطعات و فراهم نمودن امکان بازگشت کالا، خرید مطمئنتری را برای کسانی که مبلغ قابل توجّهی برای قطعات خودرو خود هزینه میکنند فراهم میکند.