ماشین شاهین اولین خودروی ملی تولید شده توسط شرکت خودروسازی سایپا به حساب می‌آید. این خودرو ابتدا در سال 1397 با نام رهام بر پلتفرمی اشتراکی از Voleex C30 و Toyota Belta به بازار عرضه شد. سپس در سال 1398 نام آن به شاهین تغییر کرد و پس از آن، نسخه‌های دنده‌ای، اتومات و پلاس این خودرو راهی بازار شدند. این خودرو با واکنش‌های مثبت و منفی بسیاری روبه‌رو شده است که با بررسی مشخصات فنی این خودرو، امکانات، مزایا و معایب و همچنین با مقایسه آن با دیگر خودروهای موجود در بازار ایران می‌توانیم به نتیجه کلی درباره آن دست یابیم.
طراحی بدنه و کابین شاهین
شاهین به عنوان اولین خودروی ملی تولید شده در شرکت سایپا، ظاهری به مراتب جذاب‌تر و مدرن‌تر از خودروهای هم‌رده خود دارد. البته برای افراد ماشین‌باز بی‌شک این خودرو، آن‌ها را به یاد بیوک اکسل می‌اندازد و شاید هم تصویر کیا کادنزا را برای عده‌ای یادآوری کند. به هر حال با تمام شباهت‌هایی که این خودروی ملی به دیگر تولیدات دارد، می‌توان طراحی بدنه آن را یه قدم بزرگ به سوی مدرن شدن خودروهای داخلی به حساب آورد.
نمای جلوی بدنه
نمای جلوی خودرو با شیشه عریض و قاب مشکی اطراف آن، جلوه‌ای مدرن و جذاب به خودرو بخشیده است. این جلوه مدرن در کنار دو چراغ جلو که حالتی کشیده دارند و قطعه بومرنگ‌مانندی که درون کاسه چراغها قرار دارد، توانسته است ظاهری شیک برای خودرو رقم بزند. همچنین خطوط استخوانی و شارپی که از قسمت قرارگیری لوگوی سایپا تا کنار شیشه جلو کشیده شده‌اند علاوه بر ظاهر کشیده کاپوت و نمای جلوی خودرو، جلوه‌ای اسپرت هم به آن می‌دهد.
نمای جانبی
یکی از بخش‌های زیبای طراحی شاهین، نمای جانبی آن است. این خطوط ظاهری چند وجهی و مدرن به بدنه داده‌اند. تنها موردی که می‌توان در طراحی بدنه در قسمت جانبی به عنوان ضعف تلقی کرد سایز کوچک تایرهای این خودرو است.
نمای عقب
چراغ‌های عقب و خطوطی که در طراحی این قسمت به کار رفته‌اند، نسبت به چراغها و خطوط شارپ و جذاب نمای جلو، چهره‌ای قدیمی به خودرو داده‌اند.
طراحی کابین شاهین
برخلاف طراحی جذاب قسمت بیرونی بدنه، با وارد شدن به کابین، حس نوستالژی خودروهای قدیمی به شما دست می‌دهد. اگرچه طراحان این خودرو سعی کردند با افزودن تریم با دو رنگ کروم و سیاه و همچنین روکش چرم و قطعات چوبی در نسخه اتوماتیک شاهین، این مشکل قدیمی بودن ظاهر کابین را جبران کنند اما همچنان همان حس نوستالژی برای افراد تداعی می‌شود. البته نباید منکر بهبود ارگونومی فضای داخل کابین شد.
مشخصات کلی شاهین سایپا
با بررسی ظاهر این خودرو می‌توان اطلاعات زیر را به دست آورد:
- طول خودرو: 446/4 متر
- عرض خودرو: 771/1 متر
- ارتفاع خودرو: 490/1 متر
- تعداد سرنشین: 5 نفر
- وزن خالص خودرو: 1270 کیلوگرم
- ظرفیت صندوق عقب: 422 لیتر
- فاصله محورها: 650/2 متر
- حجم مخزن سوخت خودرو: 47 لیتر
- قطر رینگ: 1/38 سانتی‌متر
- نوع رینگ: آلومینیمی
- بدنه: سدان
مشخصات فنی سایپا شاهین
پیشرانه شاهین سایپا (موتور خودرو) از نوع خطی بنزینی و توربوشارژر است و 5/1 لیتر هم حجم دارد. از دیگر مشخصات فنی شاهین دنده‌ای می‌توان موارد زیرا را برشمرد:
تعداد سیلندر: 4
تعداد سوپاپ: 8
قدرت موتور: حداکثر 110 اسب بخار
گشتاور: 178 پاسکال
نوع گیربکس: دستی و 5 سرعته
محور محرک: دیفرانسیل (متحرک) جلو
شتاب خودرو: 2/13 متر/ مجذورثانیه
سرعت: 190 کیلومتر بر ساعت
مصرف سوخت: در حالت بهینه 2/7 لیتر در 100 کیلومتر
استاندارد آلایندگی: یورو 5
فرمان: برقی
آپشن ها و تجهیزات خودرو شاهین
از آپشن‌هایی که برای خودروی شاهین تعبیه شده‌اند، می‌توان موارد زیر را برشمرد:
چراغ
سیستم روشنایی خودروی شاهین علاوه بر امکان کنترل اتومات نور چراغها در محیط، شامل دی لایت، مه‌شکن‌های جلو و عقب، چراغ بدرقه و چراغ جلو هالوژن هم می‌شود.
سیستم صوتی
سیستم صوتی شاهین شامل 4 اسپیکر است و امکان پشتیبانی از AUX و USB را دارد. همچنین برای راننده امکان کنترل سیستم صوتی از روی فرمان هم فراهم شده است.
صفحه نمایش
نمایشگر 7 اینچی در شاهین دنده‌ای و 10 اینچی در شاهین اتومات برای سرگرمی افراد تعبیه شده‌اند.
سیستم هشدار
سنسورهای مختلفی از جمله سنسور پارک، سنسور عقب، سنسور فشار برای باد تایر، سامانه هشدار تعویض دنده یا GSI و دوربین دید عقب در سیستم هشدار این خودرو به کار رفته‌اند.
تجهیزات ایمنی
سیستم هشدار نبستن کمربند، کمربند پیش کشنده برای دو سرنشین قسمت جلو، کروز کنترل، فرمان برقی و دو کیسه هوا برای راننده و سرنشین کنار او از جمله تجهیزات ایمنی خودروی شاهین به حساب می‌آیند.
سیستم ترمز
سیستم ترمز شاهین شامل ترمز ضد قفل، ترمزهای دیسکی در عقب و جلو، ترمزهای BAS، EBD و ABSسیستم کنترل سرعت و ایستایی در مسیرهای شیب‌دار (HSA) و همچنین سیستم کنترل کشش و پایداری (TSC و ESC) می‌شود.
از دیگر آپشن‌های خودروی شاهین می‌توان موارد زیر را نام برد:
- ناوبری
- ورود بدون کلید
- استارت بدون کلید
- تهویه اتوماتیک
- آینه بغل برقی
- سانروف
- آنتن کوسه‌ای
مزایا و معایب شاهین
هر خودرویی نسبت به خودروهای دیگر دارای مزایا و معایبی است؛ خودروی شاهین نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. به طور کلی می‌توان از مزایای این خودروی داخلی به طراحی زیبای ظاهر آن و داشتن صندوق عقب جادار و از معایب آن به موتور کم بازده و پراستهلاک آن در کنار امکانات رفاهی و ایمنی کم اشاره کرد. البته این خودرو در طی چند سال گذشته بهبود یافته است و نسخه‌های جدید آن مثل ماشین شاهین G با ترمز ESC که ماشین شاهین G اتومات هم گفته می‌شود یا شاهین پلاس با موتور تنفس طبیعی 16 سوپاپ به بازار عرضه شده‌اند.
مقایسه شاهین با پژو 207
با مقایسه شاهین با پژو 207 که دو رقیب سرسخت یکدیگر به حساب می‌آیند، می‌توان به تفاوت‌های زیر رسید:
| تفاوت‌ها | شاهین دنده‌ای | پژو 207 |
| نوع موتور | توربوشارژر | تنفس طبیعی |
| سوپاپ | 8 | 16 از نوع TU5 |
| قدرت موتور (اسب بخار) | 110 | 105 |
| حداکثر گشتاور (پاسکال) | 178 | 142 |
| شتاب (متر/ مجذور ثانیه) | 2/13 | 6/11 |
| مصرف سوخت در 100 کیلومتر
(لیتر) |
2/7 | 6/6 |
| حجم مخزن سوخت (لیتر) | 47 | 50 |
| وزن (کیلوگرم) | 1270 | 1087 |
| فاصله محورها (متر) | 650/2 | 443/2 |
| سیستم تعلیق عقب | میله پیچشی | مستقل |
| سیستم تقسیم نیروی ترمز EBD | دارد | ندارد |
| کروز کنترل | ندارد | دارد |
| ورود و خروج بدون کلید | دارد | ندارد |
| بدنه | سدان | هاچ‌بک |
مقایسه شاهین با x22
مهم‌ترین تفاوت‌هایی را که دو خودروی شاهین و MVM X22 با یکدیگر دارند، می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد:
| تفاوت‌ها | شاهین دنده‌ای | MVM X22 |
| نوع موتور | توربوشارژر | تنفس طبیعی |
| سوپاپ | 8 | 16 |
| قدرت موتور (اسب بخار) | 110 | 105 |
| حداکثر گشتاور (پاسکال) | 178 | 135 |
| شتاب (متر/ مجذور ثانیه) | 2/13 | 12 |
| مصرف سوخت در 100 کیلومتر
(لیتر) |
2/7 | 9/5 |
| حجم مخزن سوخت (لیتر) | 47 | 50 |
| وزن (کیلوگرم) | 1270 | 1215 |
| فاصله محورها (متر) | 650/2 | 555/2 |
| کروز کنترل | ندارد | دارد |
| ورود و خروج بدون کلید | دارد | ندارد |
مقایسه شاهین با آریو
مهم‌ترین تفاوت‌های دو خودروی شاهین و آریو عبارتند از:
| تفاوت‌ها | شاهین دنده‌ای | آریو |
| نوع موتور | توربوشارژر | تنفس طبیعی |
| سوپاپ | 8 | 16 |
| قدرت موتور (اسب بخار) | 110 | 112 |
| حداکثر گشتاور (پاسکال) | 178 | 151 |
| شتاب (متر/ مجذور ثانیه) | 2/13 | 5/11 |
| مصرف سوخت در 100 کیلومتر
(لیتر) |
2/7 | 54/6 |
| حجم مخزن سوخت (لیتر) | 47 | 55 |
| وزن (کیلوگرم) | 1270 | 1275 |
| فاصله محورها (متر) | 650/2 | 2700 |
| کروز کنترل | ندارد | ندارد |
| ورود و خروج بدون کلید | دارد | ندارد |
| سیستم فرمان | برقی | هیدرولیک |
مقایسه شاهین با تارا
در مقایسه بین شاهین و خودروی تارا ایران خودرو می‌توان به تفاوت‌های زیر اشاره کرد:
| تفاوت‌ها | شاهین دنده‌ای | تارا |
| نوع موتور | توربوشارژر | تنفس طبیعی |
| سوپاپ | 8 | 16 TU5P |
| قدرت موتور (اسب بخار) | 110 | 113 |
| حداکثر گشتاور (پاسکال) | 178 | 144 |
| شتاب (متر/ مجذور ثانیه) | 2/13 | 8/12 |
| مصرف سوخت در 100 کیلومتر
(لیتر) |
2/7 | 06/7 |
| حجم مخزن سوخت (لیتر) | 47 | 50 |
| وزن (کیلوگرم) | 1270 | 1170 |
| فاصله محورها (متر) | 650/2 | 652/2 |
| کروز کنترل | ندارد | دارد |
| کنترل ایستایی در سربالایی | ندارد | دارد |
| نوع رینگ | آلومینیمی | فولادی |
مقایسه شاهین با اطلس
در بررسی دو خودروی شاهین و اطلس می‌توانیم موارد زیر را به عنوان مهم‌ترین تفاوت‌ها در نظر بگیریم:
| تفاوت‌ها | شاهین دنده‌ای | اطلس |
| نوع موتور | توربوشارژر | تنفس طبیعی |
| سوپاپ | 8 | 16 |
| حداکثر گشتاور (پاسکال) | 178 | 137 |
| شتاب (متر/ مجذور ثانیه) | 2/13 | 12 |
| مصرف سوخت در 100 کیلومتر
(لیتر) |
2/7 | 9/6 |
| حجم مخزن سوخت (لیتر) | 47 | 41 |
| وزن (کیلوگرم) | 1270 | 1065 |
| فاصله محورها (متر) | 650/2 | 410/2 |
| سیستم کمکی حرکت در سربالایی (HAS) | ندارد | دارد |
| ورود و خروج بدون کلید | دارد | ندارد |
| نوع بدنه | سدان | هاچ‌بک |
مقایسه شاهین با دنا
هر دو این خودروها دارای موتوری از نوع توربوشارژر هستند. اگر بخواهیم خودروی شاهین را با خودروی دنا پلاس مقایسه کنیم و مهم‌ترین تفاوت آن‌ها را بیابیم به موارد زیر خواهیم رسید:
| تفاوت‌ها | شاهین دنده‌ای | دنا پلاس |
| سوپاپ | 8 | 16 |
| قدرت موتور | 110 | 150 |
| حداکثر گشتاور (پاسکال) | 178 | 215 |
| سرعت (کیلومتر بر ساعت) | 190 | 205 |
| شتاب (متر/ مجذور ثانیه) | 2/13 | 10 |
| مصرف سوخت در 100 کیلومتر
(لیتر) |
2/7 | 8/7 |
| حجم مخزن سوخت (لیتر) | 47 | 60 |
| وزن (کیلوگرم) | 1270 | 1262 |
| فاصله محورها (متر) | 650/2 | 671/2 |
| ورود و خروج بدون کلید | دارد | ندارد |
| کروز کنترل | ندارد | دارد |
| سانروف | دارد | ندارد |
| گرم‌کن آینه بغل | ندارد | دارد |
نظر مکانیک ها در مورد خودروی شاهین
به طور کلی مکانیک‌ها و کارشناسان درباره شاهین سایپا به چند نکته اشاره می‌کنند. این خودرو با داشتن موتور توربوشارژر، شتاب و قدرت خوبی در میان خودروهای داخلی دارد. همانطور که از عکس ماشین شاهین مشخص است، طراحی ظاهری به روز شده را هم می‌توان مزیتی برای این خودرو در نظر گرفت. همچنین مصرف کمتر سوخت و امکانات ایمنی بیشتری که در شاهین تعبیه شده‌اند در نمونه‌های موجود در بازار ایران قابل توجه است. کارشناسان همچنین یادآوری می‌کنند رانندگی در پیچ‌ها با خودرویی که دیفرانسیل جلو، محور محرک آن است باید با دقت بیشتری انجام شود. همچنین مکانیک‌ها 8 سوپاپ بودن و شنیدن انواع صدای پیشرانه در داخل کابین شاهین را جزو معایب دیگر این خودرو می‌دانند.
مقایسه شاهین معمولی و اتوماتیک
به طور کلی شاهین اتوماتیک با شاهین معمولی تفاوت‌های زیر را دارد:
| تفاوت‌ها | شاهین معمولی | شاهین اتوماتیک |
| نوع و مدل گیربکس | معمولی 5 سرعته | CVT
تیپ ترونیک 7 سرعته |
| آنتن کوسه‌ای | ندارد | دارد |
| کروز کنترل | ندارد | دارد |
| قطعات هیدروگرافی | ندارد | دارد |
| مولتی مدیا با نمایشگر | 7 اینچ | 10 اینچ |
| تزئینات داخلی کروم و تریم دو رنگ، گارنیش کروم | ندارد | دارد
|
| کف پوش سه بعدی | ندارد | دارد |
شاهین gl
شاهین G دنده‌ای نوع دیگری از شاهین‌های دنده‌ای به حساب می‌آید که نسبت به نمونه قبلی یک سری آپشن‌ها از جمله کنترل ایستایی در سربالایی، کنترل کشش، کنترل پایداری، سنسور فشار باد تایر، توزیع نیرو ترمز و دی لایت به آن اضافه شده است اما سانروف نسخه قبلی را از آن حذف کرده‌اند.
شاهین پلاس اتوماتیک
مهم‌ترین تفاوت شاهین پلاس اتوماتیک با شاهین CVT در ویژگی‌های فنی خودرو است زیرا ظاهر آن‌ها نکته متفاوت قابل توجهی ندارند. داشتن لوگو + در بخش پشتی، دو رنگ شدن داخل کابین و استفاده از طرح چوب و تفاوت در شکل سردنده‌ها نکات محسوسی برای ایجاد تغییر در خودرو به حساب نمی‌آیند. آنچه که شاهین پلاس را از نوع اتوماتیک دیگر متفاوت می‌کند افزودن موتوری از نوع تنفس طبیعی و 16 سوپاپ به جای موتور توربو و 8 سوپاپ است.
قطعات یدکی شاهین سایپا
لوازم یدکی شاهین به دلیل تولید داخلی بیشتر آن‌ها نسبت به خودروهای دیگر در دسترس‌تر هستند و شرکت‌های شناخته شده و معتبری اقدام به تولید آن‌ها می‌کنند. با این وجود تهیه قطعات یدکی شاهین سایپا از نمایندگی‌های معتبر برای جلوگیری از گسترش قطعات غیراورجینال توصیه می‌شود.
انواع رنگ شاهین
رنگ ماشین های شاهین از بین رنگ‌های پرطرفدار انتخاب شده است. در ابتدا شرکت سایپا این خودرو را در 4 رنگ مشکی، نوک مدادی، نقره‌ای و سفید به بازار عرضه کرد؛ سپس این شرکت در تولیدات اخیر خود، رنگ آبی را هم به 4 رنگ قبلی اضافه نمود. همچنین سایپا تصمیم گرفت خودروی شاهین را در سه رنگ سبز، شکلاتی و مسی به صورت سفارشی و در تعداد محدود ارائه کند؛ البته این رنگ‌ها هنوز به تولید انبوه نرسیده‌اند.
قیمت ماشین شاهین
در اقتصاد پرنوسان و بی‌ثبات ایران یک عدد مشخص برای قیمت شاهین سایپا در بازار وجود ندارد که بتواند برای بازه طولانی به آن استناد کرد. از این رو ارقامی که در ادامه به عنوان قیمت شاهین در بازار و کارخانه ذکر می‌شود، قیمت‌های موجود در 10 تیرماه 1403 هستند:
| نام تیپ | قیمت کارخانه | قیمت بازار |
| شاهین G دنده ای | 440.760.000 | 684.000.000 |
| شاهین GL بدون سانروف | 423.742.000 | 660.000.000 |
| شاهین G دنده ای استاندارد | 440.076.000 | 734.000.000 |
| شاهین اتوماتیک 1403 | 649.078.000 | 830.500.000 |
| شاهین اتوماتیک 1402 | 641.718.000 | 800.000.000 |
سایپا رهام سابق یا خودروی شاهین فعلی علاوه بر فروش اقساطی در نمایندگی‌ها، به صورت پیش فروش و با قرعه کشی هم در اختیار افراد قرار می‌گیرد.
چرا خودرو شاهین نخریم؟
میزان رضایتمندی از خودروی شاهین باید از دو منظر مورد توجه قرار گیرد:
بخش فنی خودرو و مقایسه آن با خودروهای هم رده
ماشین شاهین از نظر کیفیت در بین خودروهای داخلی با چالش مواجه است، زیرا رقبای سرسختی همچون خودروی تارا دارد. در ابتدا قرار بود این خودرو با موتور برلیانس H330 عرضه شود که به دلیل تحریم‌ها این مسئله ممکن نشد. به همین منظور موتور توربوشارژر 8 سوپاپ را استفاده کرده‌اند که در عین قوی بودن رضایت کافی را ایجاد نمی‌کرد. سپس موتور تنفس طبیعی 16 سوپاپ را در مدل اتوماتیک آن به کار بردند که توانست تا حدی رضایت مشتریان را جلب کند. اما باز هم مواردی همچون مونتاز ضعیف، دیدِ کم عقب و خرابی قطعات از جمله مواردی بودند که مانع از رضایت مشتریان شدند.
امکانات خودرو نسبت به قیمت و انتظارات مشتری
بدنه ماشین شاهین g cvtیا دنده‌ای یا مدل‌های دیگر شاید ظاهر به روزی داشته باشد اما داخل ماشین شاهین در هر مدل همچنان حس خودروهای قدیمی را برای افراد تداعی می‌کند. طراحی نه چندان جذاب داشبورد و کیفیت پایین متریال استفاده شده در داخل کابین باعث شده است هر فردی، راضی به خرید این خودرو نشود، زیرا قیمت این خودرو با میزان آپشن‌ها و امکاناتی که در اختیار خریدار قرار می‌دهد متناسب نیست.
