دیاگ خودرو
کلمه دیاگ از واژه انگلیسی Diagnosis گرفته شده و در ایران به دستگاه عیب یابی خودرو گفته می شود. عیب یابی خودرو خودرو توسط سیستم ها و نرم افزار های خاصی انجام می گیرد که به سیستم های دیاگ خودرو معروف هستند. اصولا هر کارخانه خودرو سازی سیستم عیب یابی مخصوص به خودش را داراست و از این لحاظ نمی توان هر خودرویی را با هر سیستمی عیب یابی نمود یا اصطلاحا دیاگ زد. معمولا هنگام مراجعه به تعمیرگاه ها برای عیب یابی خودرو هنگام اتصال دستگاه دیاگ به خودرو اولین سوالی که توسط دستگاه پرسیده خواهد شد، انتخاب نوع خودرو و مدل آن می باشد.
اما اصطلاح دیاگ خودرو به این معنی است که بتوان با استفاده از اطلاعاتی که کامپیوتر خودرو در اختیار ما قرار می دهد، خودرو خود را عیب یابی نموده و بتوانیم اشکالات بروز امده در آن را شناسایی نماییم. یک دستگاه دیاگ خودرو از چهار قسمت اصلی تشکیل شده است که در ادامه هر کدام را مختصرا توضیح خواهیم داد.
قسمت های مختلف دستگاه دیاگ
دستگاه دیاگ یا عیب یاب خودرو دستگاهی است که با وصل شدن به ECU یا کامپیوتر خودرو قادر به بررسی وضعیت خودرو و بدست آوردن اطلاعات کاری آن می باشد. هر دستگاه دیاگ از قسمت های زیر تشکیل شده است:
- – کامپیوتر
کامپیوتر دستگاه دیاگ وظیفه پردازش اطلاعات دریافت شده از ECU خودرو را داشته و با استفاده از آن اطلاعات و بهینه سازی آن ها اطلاعاتی در رابطه با وضعیت کارکرد قطعات و نحوه عملکرد خودرو به ما می دهد. اصلی ترین بخش یک دستگاه دیاگ همان کامپیوتر می باشد که وظیفه پردازش اطلاعات را بر عهده دارد.
- – سخت افزار
منظور از سخت افزار یا اینترفیس همان مترجم میانی بین ECU و کامپیوتر معمولی دستگاه دیاگ می باشد. با استفاده از اینترفیس و کابل های رابط ما قادر خواهیم بود خودرو را عیب یابی کرده و مشکلات احتمالی عملکردی آن را شناسایی کنیم.
- – کابل های رابط و کانکتورها
وظیفه اتصال دستگاه دیاگ به کامپیوتر خودرو را بر عهده دارد . در واقع اطلاعات را بین ECU و دستگاه دیاگ منتقل می کنند. این کابل ها و کانکتورها از یک طرف به دستگاه دیاگ و از طرف دیگر مستقیما به کامپیوتر خودرو متصل می شوند.
- – نرم افزار دیاگ خودرو
نرم افزار دیاگ بر حسب مدل خودرو، متفاوت می باشد. هر خودرو از یک سری دستورالعمل های کارکردی متفاوت استفاده می کند. به همین علت نمی توان هر خودرویی را با هر نرم افزاری دیاگ زد. برای هر خودرو باید از نرم افزار خاص خود آن خودرو استفاده نماییم تا دستگاه بتواند نحوه کارکرد فعلی خودرو را با استاندارهای نوع خودرویی که انتخاب شده است تطبیق دهد و آنگاه اقدام به عیب یابی نماید.
نحوه کارکرد دستگاه عیب‌یاب
اطلاعات دریافتی به دو دسته تقسيم می شوند: كدهای تشخيص عيب سيستم انژكتوری و كدهای عملكردي موتور
كدهای تشخيص عيب مربوط به عيوب الكتريكی يا الكترونيكی هستند كه در سيستم انژكتوری موتور شامل سنسورها و انژكتورها و ساير عملگرها بوجود آمده و ECU خودرو آنها را تشخيص می‌دهد. اين كدها در حافظه ECU ذخيره شده و دستگاه دياگ این اطلاعات را از ECU خودرو دریافت می کند و این قابلیت را دارد که آنها را روی صفحه نمايش دهد. تعميركار با کمک این کدها می تواند نسبت به رفع عیب خودرو اقدام نماید.
هر کمپانی خودروسازی موظف می باشد تا برای تمامی خودروهای توليدی خود دستگاه دياگ مربوط به آن را تهيه و در اختيار تمامی تعميرگاهها و مراكز سرويس خود قرار دهد. به عنوان مثال، دستگاه دیاگ کارخانه بی ام دبلیو فقط برای خودروهای بی ام دبلیو می باشد و نمی تواند خودروهای بنز را عيب يابی کند. از این رو مهمترین نکته در انتخاب دستگاه دیاگ در ابتدا تعین برند خودرو می باشد. خواندن پارامترهای كاری موتور روشن از ديگر قابليتهای دستگاههای عيب ياب است. پارامترهای موتور عبارتند از سرعت موتور، دمای هوا، دمای آب، آوانس جرقه، مقدار سوخت، لين يا ريچ بودن دود اگزوز، مقدار باز بودن دريچه گاز، مقدار باز بودن استپر موتور، و موارد ديگر كه با بررسی آنها می‌توان كاركرد موتور را دقيقا مورد بررسی و ارزيابی قرار داد. اگر كسی بتواند همزمان با بررسی كدهای خطا ، پارامترهای كاری موتور را نيز مد نظر قرار دهد می‌تواند به راحتی عيب موتور اعم از عيوب برقی يا حتی عيوب مكانيكی را نيز تشخيص دهد.
