میل تعادل چیست، اجزا، عملکرد و علل خرابی میل موجگیر

در این مقاله شما را با قطعه ای پرکاربرد در جلوبندی خودرو به نام میل تعادل یا میل موجگیر آشنا می‌کنیم. امیدواریم تا پایان مقاله با فروشگاه لوازم یدکی ماشین نو همراه باشید.

میل تعادل یا موجگیر چیست؟

میل تعادل (‌Stabilizer، Sway Bar، Anti Roll Bar) یا به اصطلاح مکانیکها میل موج گیر، در اکثر موارد برای بالا بردن تعادل خودرو و جلوگیری از چپ شدن آن در خودروها بکار می‌روند. میله تعادل یک میله فولادی است که در دو سر دارای بوش بوده و غالبا بین دو چرخ یک محور قرار می‌گیرد و باصطلاح دو چرخ را به یکدیگر متصل می‌نماید،‌ میل تعادل معمولا بوسیله دو اتصال محوری ( Pivot ) در دو طرف به شاسی ماشین نیز متصل می‌شود.

عملکرد میل تعادل

وظیفه اصلی میل موجگیر این است که غلتش اتاق در هنگام دور زدن و پیچیدن و حتی رانندگی کردن در سطوح ناهموار را کنترل کند.

میل موجگیر نوعی فنر موجگیر است. این میل موج گیر معمولا بین دو طبق پایین نصب می‌شود. وقتی خودرو پیچی را طی می‌کند، اتاق به طرف بیرون پیچ متمایل می‌شود. در نتیجه ی این تمایل، طبق‌های پایین در جهت مخالف حرکت می‌کنند و میل موج گیر را می‌پیچانند.

میل موج گیر در برابر پیچش مقاومت می‌کند. این عمل سبب سفت شدن سیستم تعلیق در هنگام پیچیدن خودرو می‌شود، در نتیجه اتاق خودرو کمتر کج می‌شود یا غلتش پیدا می‌کند.

وقتی یک چرخ در دست انداز می‌افتد و چرخ‌های دیگر نمی افتند نیز میل موج گیر عمل می‌کند وقتی خودرو در جاده هموار و در امتداد مستقیم حرکت می‌کند، وجود میل موج گیر هیچ اثری ندارد بسیاری از سیستم‌های تعلیق عقب یک میل موجگیر عقب دارند. طرز کار این میل موجگیر مانند میل موجگیر جلو است.

اجزای میل تعادل

میل تعادل دو بازوی اهرمی دارد که میل تورشن یا میل پیچشی (torsion bar) را به چرخش در می‌آورد. در هر دو تکان چرخ‌ها، هر دوی اهرم‌ها در یک جهت حرکت می‌کنند و میل تعادل هیچ تاثیری ندارد.

در ماشین سواری، ما به فنرهای سفت احتیاج داریم تا در پیچ‌ها ماشین محکم باشد و ول نکند. این کار به وصل کردن محکم لاستیک تایر به سطح زمین کمک می‌کند. کار میل تعادل، محدود کردن چرخش‌هاست؛ همان طور که از اسمش هم پیداست.

اما میل تعادل یک نقش اساسی دیگر نیز دارد؛ او به عنوان فنر دوم عمل می‌کند تا به سفتی فنر در تایر بیافزاید، اما تنها در پیچ‌ها.

اگر فنرهای ما خیلی سفت باشند، در نیروی نگه داری تایرها در ترمز کردن و شتاب گیری اثر می‌گذارد. میل تعادل، به فنرها سفتی برای پیچ‌ها اضافه می‌کند، در حالی که اجازه می‌دهد فنرها به هنگام ترمز کردن و شتاب گیری به تنهایی کار کنند.

فنرها در مقایسه با میل موجگیر

سیستم تعلیق زیر را برای فولکس واگن مدل beetle نگاه کنید. هدف از تصویر این است که به شما نشان دهد سفتی چرخ از میل تعادل همانند سفتی فنرهاست. داخل هر لوله ی تقاطع یک تورشن بار وجود دارد. جفت تورشن بارها بازوهای اهرمی دارند که به هر انتها وصلند. همان طور که در تصاویر مقاله می‌بینید بازوهای اهرمی، بازوهای عقبی سیستم تعلیق بالا و پایین را تشکیل می‌دهند.

توجه داشته باشد که میل‌های تورشن در مرکز قرار دارند( میل‌های تورشن به جای میله‌های گرد، فنرهای تخت و مورق هستند. بنابراین قرارگیری در مرکز در متوقف کردن میله از چرخش در مرکز موثر است).

هر نیمه ی میله ی تورشن، در هر قسمتی که چرخش صورت می‌گیرد، به عنوان فنر عمل می‌کند. بنابراین، اکنون ما دو فنر جداگانه در هر قسمت داریم؛ دو فنر برای چرخ سمت راست و‌ دو فنر برای چرخ سمت چپ. توجه داشته باشید که هر جفت تورشن‌بار بالا و پایین سفتی حرکت و چرخش هر دو طرف را فراهم می‌کند، درست مثل یک ماشین معمولی بدون میل موجگیر.

معایب استفاده از میل تعادل‌های خیلی سفت

میله تعادل، دو سر فنرهای چپ و راست را به هم متصل می‌کند، این کار استقلال عملکردی فنرهای چپ و راست را کم می‌کند.

وظیفه سیستم تعلیق، نگه داشتن لاستیک در تماس با سطح جاده است. سیستم تعلیق مستقل نیز به هر کدام از چرخ‌ها اجازه می‌دهد تا به طور مستقل، خود را با وضعیت جاده هماهنگ کنند.

در بعضی شرایط ممکن است نیاز به این باشد که چرخ سمت راست بالا رفته و چرخ سمت چپ پایین بیاید. حال اگر این دو چرخ به یکدیگر متصل باشند، در چنین شرایطی یکی از آنها نمی توانند حداکثر تماس ممکن را با زمین داشته باشد.

به همین دلیل، اگر میله موچگیر نیز خیلی سفت باشد، امکان دارد در پیچ‌های خیلی تند، یکی از چرخ‌های ماشین به طور کامل از زمین جدا شود.

چرا که میله تعادل، چرخ بیرونی را به سمت پایین فشار می‌دهد تا تماس آن با زمین حفظ شود و از سوی دیگر چرخ سمت داخل را به بالا فشار می‌دهد تا از فشار روی فنر آن سمت کم شود. اما اگر میله موجگیر خیلی سفت باشد این نیروی رو به بالا که به چرخ سمت داخل وارد می‌آید، از نیروی فنر بیشتر شده و باعث می‌شود چرخ به طور کامل از سطح زمین جدا شود.

یکی دیگر از معایب سفتی زیاد، از کنترل خارج شدن خودرو می‌باشد. همان طور که پیش از این بیان شد، میله تعادل فشار رو به بالا به چرخ‌های سمت سمت داخل پیچ وارد می‌آورد.

این فشار بر هر دو چرخ جلو و عقب وارد می‌آید. حال اگر این فشار زیاد باشد، چرخ‌های سمت داخل از روی زمین بلند می‌شوند. اگر در این حالت چرخ جلو زودتر از چرخ عقب، از زمین بلند شود، اصطلاحاً می‌گویند خودرو دچار کم فرمانی (Understeer) شده است. اگر هم چرخ عقب زودتر از چرخ جلو تماس خود را با زمین از دست بدهد، می‌گویند اتومبیل دچار بیش فرمانی (Oversteer) شده است.

برای جلوگیری از این مشکل نیز باید استحکام میله تعادل را تغییر داد. در نهایت به شما توصیه می‌کنیم اگر می‌خواهید برای خودروتان میله تعادل نصب کنید، حتماً با یک متخصص مشورت نمایید.

علائم خراب میل موجگیر

رابط موجگیر در ۲ سر خودش سیبک دارد و مانند همه سیبک‌ها دارای عمر مفید بوده و بعد از دوره ای نیاز به تعویض دارد  سیبک‌ها گردگیر دارند که کمتر پیش میاد پاره شوند اما از قسمت اتصالات ضعیف هستند و با نفوذ گرد و خاک و آب و از دست دادن خاصیت چربی گریس داخل سیبک، مشکل آغاز شده و لق زدن، شل بودن و.. شروع خواهد شد.

صدای تاق تاق و ضربه مخصوصا هنگام چرخیدن فرمان (تحت فشار قرار گرفتن سبک)  از علائم خرابی رابط موجگیر می‌باشد.

تاثیر خرابی میل تعادل در جلوبندی خودرو

میل تعادل وظیفه تقسیم نیرو میان چرخ‌ها به هنگام حرکت خودور در پیچ‌ها را بر عهده دارد و مانع از خم شدن بیش از حد خودرو به یکی از طرفین می‌شود. این قطعه همواره فشار و بار زیادی را تحمل می‌کند.

در نتیجه ثابت نگه داشتن این میله تاثیر مستقیمی بر عملکرد سیستم تعلیق و بی سر و صدا کار کردن جلوبندی خودرو دارد. به همین دلیل میل تعادل همواره به وسیله دو بوش محکم نگه داشته می‌شود.

بوش‌های نگهدارنده میل تعادل اگر به درستی کار نکنند موجب ایجاد سر و صدا در جلوبندی خودرو خواهند شد. همچنین لرزش فرمان نیز از دیگر نشانه‌های خرابی بوش‌های میل تعادل است.

از سوی دیگر یک میل تعادل ضعیف نمی تواند نیروی ناشی وزن خودرو را به درستی میان چرخ‌ها تقسیم کند و اصطلاحا خودرو در هنگام حرکت در پیچ‌ها گیج می‌زدند.

البته باید توجه داشت که نقص در فنر و کمک فنرها و سیستم تعلیق نیز می‌تواند باعث گیج زدن خودرو شود. بنابراین توصیه می‌کنیم بلافاصله پس از مشاهده ای مشکل در خودروی خود آن را به یک تعمیرکار مجرب نشان دهید.

تعادل خودرو در حرکت با یک چرخ

در حرکت با یک چرخ، میل تعادل واقعا تفاوت مثبتی در مقایسه با انجام همان کار با سفتی چرخش تنها با فنر، ایجاد می‌کند.

در یک ماشین استاندارد سفتی چرخ با ۲ میل تورشن نصفه در هر طرف ماشین تامین می‌شود. اکنون اگر ما میل تورشن بالایی را به عنوان میل تعادل در نظر بگیریم، سفتی چرخ‌ها به همان اندازه خواهد بود، در حالی که سفتی سیستم تعلیق در حرکت یک چرخ، کمتر خواهد بود. در حرکت یک چرخ ، اندازه میل تعادل دو برابر اندازه میل‌های تعادل نصفه است و با این حال در پیچ‌ها سفتی اش نصف آن است.

ختم کلام آنکه میل تعادل به ما سفتی بیشتری در تایرها به هنگام پیچ‌ها و چرخش‌های ماشین ارائه می‌دهد و فنرها هم در حال حاضر در سفتی مطلوبمان هستند، به عبارتی بیشترین حد سفتی، اما نه در حدی که برای ترمز و شتاب گیری مشکل ایجاد کند. میل تعادل در مقایسه با سفتی فنر، پاسخ نرمتری در حرکت یک‌چرخ به ما می‌دهد. (منبع)

نتیجه‌گیری

می توان گفت میل تعادل موجگیر رابطه مستقیمی با پایداری و ثبات خودرو دارد و خرابی آن اگر جدی باشد قطعا موجب تصادفات و به خطر انداختن جان سرنشینان و راننده خواهد شد. بنابراین اگر می‌خواهید در حفظ سلامت خودرو و در نتیجه حفظ سلامت خود کوشا باشید باید به علل خرابی میل موجگیر که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم توجه کنید تا بتوانید میل تعادل را به موقع تعویض کنید که مهم ترین چیز در عملکرد میل موجگیر همان طور که به آن اشاره شد بیش از حد سفت نبودن چرخ‌ها است تا در گرفتن ترمز یا در هنگام چرخش، خودرو را با مشکل رو به رو نکند.

نکته بعدی هم این است که باید مراقب سیبک‌های میل تعادل باشید و به طور دوره ای خودرو را نزد تعمیرکار ماهری برده و بخواهید که سیبک‌های این قسمت را چک کند چرا که اگر به اتمام عمر مفید آن نزدیک شده باشید بهتر است خرابی آن در راه خیابان و جاده شما را دچار مشکل نکند و اگر طول عمر آن در حال اتمام است از تعمیرکار بخواهید که قبل از خراب شدن آن را تعویض کند چرا که پیشگیری بهتر از درمان است.

اگر میل تعادل شما یا قطعه ای از آن دچار خرابی شده و به دنبال یک سایت معتبر و خوب برای تهیه این قطعات هستید سایت فروشگاهی بزرگ لوازم یدکی خودرو ماشین نو انتخاب مناسبی خواهد بود چرا که این فروشگاه با ارائه قیمت‌هایی به صرفه رضایت مشتریان خود را جلب کرده و باعث شده که خریدی با اطمینان و به صرفه را تجربه نمایند.