موتور خودروهای درون سوز به دلایل فرآیند احتراق مقداری لرزش دارند و این یک امر کاملا طبیعی می باشد که خودرو در حین کار ارتعاش میکند. دلایل مختلفی برای لرزش های خفیف خودرو وجود دارد از جمله میل لنگ، دنده های انتقال و سایر قطعات اصلی موتور. گاهی اوقات در موارد خاصی متوجه لرزش بیش از حد موتور می شوید که منجر به افزایش صدا در موتور می شود. در این مقاله سعی شده است علت لرزش موتور را بیابیم و برای حل این مشکل راهی پیدا کنیم.

دسته موتور اصلی ترین دلیل لرزش موتور

از آنجایی که موتور در حال طبیعی مقداری لرزش دارد و در حین حرکت خودرو تکان می خورد قطعه ایی بنام دسته موتور که با توجه به نوع خودرو در طراحی های متفاوت و تعداد های متفاوت به موتور وصل می شود. به عنوان تکیه گاه برای موتور، لرزش موتور را اندازه خیلی زیادی میگیرند. دسته موتور از قطعات پر استهلاکی می باشد که با توجه به نوع و سبک رانندگی و شرایط جاده ایی که در آن رانندگی می کنید دچار فرسودگی و پارگی می شود که نتیجه آن لرزش شدید موتور می باشد. با پاره شدن یک دسته موتور بهتر است سریعا نسبت به تعویض آن اقدام کنید. تا دسته موتورهای دیگر دچار آسیب نشوند. در صورت مشاهده لرزش موتور بهتر اول به دسته موتورها سری بزنید.

علت لرزش موتور ماشین در حالت ایستاده

علت لرزش موتور در حال بیکار و یا در زمانی که دنده خلاص است یعنی هیچ نیرویی از موتور به چرخ ها منتقل نمی شود میتواند به دلیل نقص قطعات زیر باشد.

• وایرها

  

وایر شمع قطعه ایی در موتور خودرو می باشد که وظیفه دارد برق را از کوئل به شمع برساند. سلامت این قطعه تاثیر مستقیمی در کار کرد شمع ها دارد. امروزه در ساخت خودروهای جدید وایرها حذف شده اند و عمل انتقال برق به شمع مستقیما از کوئل صورت می پذیرد. در خودروهای قدیمی تر که این قطعه وجود دارد ضمن وظیفه ایی که دارد از نفوذ آب و رطوبت به محل اتصال به کوئل یا شمع جلوگیری می کند.

خرابی وایر میتواند قدرت موتور را کاهش دهد و باعث افزایش دمای موتور شود. با افزایش مصرف سوخت در پی خرابی وایر سوخت ناقص اتفاق می افتد که اصطلاحا به آن خام سوزی میگویند که باعث لرزش موتور در حالت ایستاده می شود. برای افزایش عمر وایر از شکستن و خم کردن آنها اجتناب کنید. همچنین از بریدن سر کابل و سوار کردن دوباره روکش روی آن پرهیز کنید.

• تسمه تایم

  

هرچقدر که زمان بندی و برنامه ریزی در کارهای یک فرد میتواند انجام وظایف آن شخص را رابهتر انجام دهد. موتور خودرو هم باید زمان بندی و برنامه ریزی داشته باشد تا در مراحل مختلف باعث چرخش میل لنگ شود. این برنامه ریزی توسط تسمه تایم یا تسمه تایمینگ که قطعه ایی در موتور است انجام می شود.

این تسمه ساختار پلاستیکی دارد و رابطی بین میل لنگ و میل بادامک می باشد. این قطعه طوری تنظیم میشود که همزمان با چرخش میل لنگ باعث چرخش میل بادامک یا میل سوپاپ می شود و البته باعث حرکت سوپاپ ها نیز می شود. هرگونه اتفاق و آسیب به تسمه تایم باعث اختلال در کارکرد موتور می شود. به این دلیل که زمانبندی باز و بسته شدن سوپاپ ها بهم میریزد.

• سیستم اگزوز

  

اگزوز قطعه ایی می باشد برای که واکنش های شیمیایی ایجاد شده در سیلندرها را بیرون از ماشین هدایت میکند و در تمام وسایل نقلیه موجود می باشد. علاوه بر این اگزوز وظیفه دارد صدای گازهایی که در احتراق موتور تولید می شود را کاهش دهد.

این قطعه دارای استهلاک کمتری نسبت به دیگر قطعات اصلی موتوری می باشد. اما به هر حال بعد از میتواند بر اثر شکسته شدن بست های منبع، پوسیده شدن تیغه های داخل منبع، شکستگی حلقه اتصال منبع و پوسیده شدن و سوراخ شدن قطعات اتصال اگزوز یا منبع کارایی خود را ازدست بدهد. رطوبت هوا میتواند باعث خرابی زودرس این قطعه شود اگر شهری که در آن زندگی میکنید دارای رطوبت بالایی می باشد بهتر است از سلامت این قطعه مطمئن شوید.

• دریچه گاز

  

در موتور احتراق داخلی وظیفه کنترل میزان گشتاور و توان خروجی موتور تحت کنترل دریچه گاز می باشد که در دو نوع مکانیکی و برقی بسته به نوع خودرو وجود دارد. این قطعه با استفاده از یک شیر پروانه ایی و تغییر زاویه آن میزان جریان هوای ورودی به موتور را تنظیم میکند. میزان پاشش سوخت نیز متناسب با این میزان هوا کاهش پیدا می کند و توان و گشتاور خروجی موتور تنظیم می شود. هرگونه نقص در دریچه گاز می تواند لرزش موتور و ریپ زدن خودرو را به همراه خواهد داشت.

• سوخت 

  

ناخالصی های مختلف در سوخت و عدد اکتان پایین به راحتی می تواند لرزش موتور را بوجود بیاورد. اگر موتور خودروی شما از آن دسته موتورهای جدید می باشد بهتر از سوخت با کیفیت و با عدد اکتان بالا استفاده کنید و اگر ناچارا به سوخت با عدد اکتان پایین مجبور شدید حتما از مکمل های سوخت معتبر و شستشو دهنده های سیستم انژکتور استفاده کنید.

• روغن موتور

  

برای بهبود عملکرد موتور نیاز به روغن موتور می باشد که ترکیبات پیچیده ایی دارد که از روغن پایه و افزودنی ها تشکیل شده است. در واقع روغن موتور یک عنصر ضروری برای موتور خودرو است. اگر روغن موتور بی کیفیت و نامرغوب و یا کم باشد در بلند مدت باعث لرزش موتور خواهد شد همچنین عمل روانکاری برای کاهش اصطکاک، حرارت و سایش بین اجزای مکانیکی  به درستی انجام نخواهد شد.

• سنسور دمای هوا

  

سنسور دمای هوای ورودی یکی از سنسورهای تاثیر گذار در مصرف سوخت می باشد که وظیفه دارد که دمای هوای ورودی به موتور را اندازه بگیرد و به ECU انتقال بدهد. کامپیوتر از طریق اطلاعات دریافت شده میزان سوخت و هوای مناسب را محاسبه میکند و دستورات مورد نیاز را به انژکتورها می رساند.

• سنسور موقعیت میل لنگ

  

این قطعه که با نام سنسور دور موتور شناخته می شود یک قطعه جدید در خودروهای موتور درون سوز می باشد که وظیفه دارد داده های موقعیت مکانی پیستون و سرعت دورانی میل لنگ را بدست آورد. داده های بدست آمده به واحد فرمان موتور ارسال می شود و موتور از آنها برای مدیریت زمان در جرقه زنی و دیگر فرایندها استفاده میکند.

کثیفی و جرم گرفتگی سنسور موقعیت میل لنگ و یا جمع شدن براده در قسمت جلویی سنسور و یا مناسب نبودن فاصله بین سر سنسور و دنده های فلایویل میتواند باعث لرزش موتور در حالت خلاص باشد.

• هوای سرد

  

در فصل سرما لرزش جزئی موتور طبیعی بوده و بعد از گذشت چند دقیقه از کارکرد موتور و رسیدن دمای موتور به حد معمول این لرزش برطرف می شود.

• استپر موتور

  

استپر موتور با قرارگیری روی منیفولد ورودی، وظیفه مدیریت و تنظیم دور آرام موتور را برعهده دارد. با کمک این قطعه دور موتوری که در حالت درجا کار میکند را با توجه به پارامتر هایی مانند دمای موتور و بار سیستم الکتریکی افزایش یا کاهش داده میدهند. تجمع  رسوبات و کربن در استپر میتواند باعث نقص آن شود.

• سیستم سوخت رسانی

  

سیستم سوخت رسانی خودرو وظیفه دارد مخلوط هوا و سوخت بهینه شده را در موتور  متناسب با شرایط عملکردی موتور در هر لحظه تزریق کند. به طور واضح تر سوخت رسانی متناسب با شرایط مختلف موتور در طول حرکت انجام شود. این سیستم در دو نوع کاربراتوری و انژکتوری وجود دارد که هریک دارای قطعات اصلی از جمله شیر برقی کنیستر، رگلاتور فشار سوخت، فیلتر سوخت، پمپ بنزین و … می باشند. نقص، تنظیم نبودن و مسدود شدن هریک از این قطعات باعث بهم خوردن نسبت سوخت و هوای ورودی به سیلندرها خواهد شد که لرزش موتور را در پی خواهد داشت.

علت لرزش موتور هنگام استارت زدن

لرزش هایی که در موتور خودرو در زمان استارت زدن ایجاد می شود میتواند بر اثر سیستم سوخت رسانی باشد که دلیلی مشترکی برای لرزش موتور در حالت ایستاده و لرزش موتور در دور موتور خاص است. از دیگر دلایل لرزش موتور در این بخش می تواند به علت دلایل زیر باشد.

• شاسی

  

خودرو از سه بخش مهم پیشرانه، بدنه و شاسی تشکیل شده است. شاسی با ستون های فولادی مانند یک چارچوب در کنار دیگر اجزا قرار میگیرد که در حالت عادی قابل مشاهده نمی باشد. اجزایی مانند فنربندی، موتور، سیستم انتقال قدرت و فرمان روی شاسی قرار میگیرند.

هرگونه آسیب در شاسی خودرو که ممکن بر اثر تصادفات یا ضربه های شدید ایجاد شده باشد می تواند منجر به لرزش موتور در هنگام استارت زدن شود.

• قطعات داخلی پیشرانه

  

موتور ماشین از اختراعات پرکاربرد بشر است. موتور ماشین دارای پیچیدگی زیادی می باشد که دارای انواع مختلفی می باشد اما قطعات اصلی بکار گرفته شده در آن مشابه و یک کارایی دارند. قطعاتی که در موتور وجود دارد با عملکرد صحیح و مناسب منجر به بازدهی مناسب موتور می شود. کوچکترین مشکل در هر کدام از قطعات اصلی موتور می تواند منجر به آسیب رسیدن به دیگر قطعات شود.

لرزش غیر معمولی موتور زمانی که استارت زده است بی شک خرابی یک قطعه موتوری را در بر دارد. البته لق شدگی، تنظیم نبودن، خم شدگی، دفرمه شدن و یا ساییدگی نیز میتواند لرزش و افزایش صدای موتور را در پی داشته باشد.

علت لرزش موتور در دور موتور خاص

دور موتور یکی از ملاک های مهم اندازه گیری عملکرد موتور خودرو به شمار می آید. هرچقدر دور موتور زیاد باشد سرعت خودرو نیز زیاد خواهد بود.

به طور واضح تر دور موتور رابطه مستقیمی با سرعت و قدرت خودرو دارد. پس زمانی که شما پدا گاز را فشار میدهید دور موتور زیاد می شود و سرعت بالا می رود. دلایل لرزش موتور در دور موتور در دور موتور آرام میتواند به دلایل نقص قطعات زیر باشد.

• گیربکس

  

گشتاور تولیدی توسط موتور باید متناسب با نیاز خودرو به چرخ ها منتقل شود. وظیفه کنترل و تنظیم این قدرت با گیربکس است که در هر خودرویی طراحی متفاوتی دارد. گیربکس این امکان را برای راننده فراهم میکند که خودرو را با سرعت های مختلف در شرایط متفاوت کنترل کند. ضمن عمل کنترل، از سرعت های ناخواسته پیشگیری و خودرو را میتوان به عقب و جلو حرکت داد.

وجود نقص و ایراد در گیربکس از جمله گرفتگی فیلتر گیربکس، از دست دادن خاصیت روانکاری، کاهش میزان روغن گیربکس، خرابی ماهک دسته دنده، خرابی سوپاپ های روغن، ایراد فلایویل و … باعث لرزش خودرو در آغاز حرکت و شتاب گیری می شود.

• فیلتر هوا

  

پر شدن و کثیف بودن فیلتر هوا مانع کاهش اکسیژن وارد شده به منیفولد و سر سیلندرها میشود که سوخت و هوای کافی در سیلندر تامین نخواهد شد که نتیجه آن لرزش موتور می باشد. متاسفانه فیلتر هوا از قطعاتی می باشد که بسیار نادیده گرفته می شود. عدم سلامت این قطعه می تواند آسیب های جدی را به پیشرانه خودرو وارد کند.

• لرزش گیر میل لنگ

  

برای جذب تنش‌های شدید ناشی از گشتاور وارد شده به میل‌لنگ پس از هر احتراق سیلندر، به انتهای آزاد آن قطعه‌ای به نام لرزش‌گیر یا دمپر میل‌لنگ متصل می‌شود. خرابی این قطعه که ممکن است بر اثر گذر زمان، تماس با سیالات مختلف خودرو و یا قرار گرفتن در شرایط آب و هوایی بسیار گرم یا بسیار سرد رخ دهد، یکی دیگر از دلایل شایع لرزش و ضربه زدن پیشرانه به شمار می‌رود.

• کوئل

  

کویل یکی از قطعات اصلی سیستم برقی خودرو می باشد که نیروی الکتریسیته لازم جهت جرقه زنی شمع ها را تولید میکند. در واقع کویل یک سیم پیچ تقویت کننده می باشد که ولتاژ تولیدی باتری را قوی تر میکند و در زمان لازم به شمعی که آماده احتراق است می رساند.

وصل کردن سر وایر به بدنه خودرو، گرمای زیاد، گذشت زمان، عملکرد نادرست باتری، کثیفی فیلتر هوا، بی توجهی به ایرادت برق خودرو می تواند باعث خرابی کویل شود که باعث اختلال در روند احتراق و لرزش موتور خواهد شد.

• پلوس

  

پلوس از اجزای دیفرانسیل خودرو می باشد که نیروی محرکه تولید شده توسط موتور را به چرخ ها انتقال میدهد و از سر پلوس، مشعلی، گردگیر، سه شاخ، میل پلوس تشکیل شده است. خرابی مشعلی پلوس میتواند یکی از دلایل لرزش موتور خودرو باشد.

• سنسور اکسیژن

  

سنسور اکسیژن به عنوان یک قطعه الکترونیکی شناخته می شود و میزان اکسیژن موجود در سوخت را اندازه گیری می کند. سلامت این قطعه تاثیر مستقیمی در بهبود احتراق،افزایش راندمان موتور، کاهش مصرف سوخت و کاهش سطح آلایندگی دارد. عدم سلامت سنسور اکسیژن ریپ زدن خودرو لرزش موتور را به همراه دارد.

• شمع

  

شمع های فرسوده و معیوب یکی از دلایل لرزش اصلی موتور در هر شرایطی می باشد. شمع فرسوده می تواند از مشتعل نشدن مخلوط سوخت و هوا در سیلندر جلوگیری کند که نتیجه آن احتراق ناقص می باشد. این عمل میتواند باعث لرزش غیر طبیعی موتور شود.

• سنسور موقعیت میل سوپاپ

  

سنسور موقعیت میل سوپاپ جهت تفکیک دقیق موقعیت جرقه زنی سیلندر  را برعهده دارد و احتراق ناقص را شناسایی میکند و آوانس جرقه را برای از بین بردن کوبش کم میکند. هرگونه ایراد در این قطعه می تواند یکی از دلایل لرزش موتور شود.

علت لرزش موتور خودرو در سربالایی

• سنسور مف (MAF)

  

سنسور مف یا Mass air flow کارایی مشابه ایی با سنسور مپ دارد و روی هواکش خودرو نصب می شود وظیفه سنسور مف سنجش میزان جرم هوای ورودی می باشد. خرابی این سنسور باعث کم آوردن موتور در سر بالایی ها و لرزش آن می شود.

• دیسک و صفحه 

  

دیسک و صفحه کلاچ از متداول ترین قطعات خودرو می باشند که جزو لوازم پر مصرف خودرو محسوب می شوند. این قطعه در هر خودروی دنده ایی به چشم میخورد. دیسک کلاچ و صفحه کلاچ دو قطعه متفاوت می باشند. دیسک کلاچ کمتر از صفحه کلاچ دچار استهلاک و فرسودگی می شود و باید بعد از مدت زمان مشخصی که بر روی کاتالوگ خودرو درج شده است نسبت به تعویض آن اقدام کنید.

علت لرزش موتور هنگام  کولر گرفتن

• کمپرسور کولر 

  

کمپرسورها در طراحی های مختلفی وجود دارند که با زدن دکمه AC شروع به کار میکنند. کمپرسور باعث گردش گاز مبرد می شود که با قرار گرفتن آن در محیط تبخیر می شود و خنک سازی فضا را انجام میدهد.

خرابی این قطعه باعث افزایش فشار موتور می شود و به همین دلیل باعث می شود زمانی که شما میخواهید از کولر استفاده کنید موتور دچار لرزش شود.

آخرین سخن 

موتور قلب تپنده ای هر خودرویی می باشد که به دلایل مختلفی دچار لرزش های نامتعارف و غیر معمولی می شود. لرزش موتور از آزاردهنده ترین اتفاقاتی می باشد که ممکن است برای هر خودرویی اتفاق بیفتد و اگر سریعا به رفع آن نپردازید با مشکلات بیشتر و هزینه های بسیار بالاتری روبرو خواهید شد.

با خواندن این مقاله متوجه شدیم که بیشترین دلایل لرزش موتور در هر شرایط و موقعیت میتواند در ابتدا به دلیل دسته موتور، مشکلات سیستم سوخت رسانی ، خرابی قطعات اصلی موتوری و بقیه قطعات نامبرده باشد.

قبل از مراجعه به تعمیرگاه جهت رفع مشکل دقت کنید که لرزش موتور در سرعت بیشتر میشود؟ یا فقط در سرعت های خاص؟ اگر بله! در چه سرعتی؟ آیا ماشین در حالت ایستاده با موتور روشن می لرزد؟ با متمرکز شدن بر روی این سوال ها میتوانید بهترین خدمات را از مکانیک خود دریافت کنید.