ترمز پارک برقی: تحول نوین در سیستم ترمز دستی الکترونیکی (EPB)

در دنیای پیشرفته امروز، خودروها به فناوری‌های جدید و نوآورانه‌ای مجهز شده‌اند که رانندگی را راحت‌ و ایمن‌تر می‌کنند. یکی از این فناوری‌ها، سیستم ترمز دستی الکترونیکی (EPB) است که به عنوان ترمز دستی برقی نیز شناخته می‌شود. سیستم ترمز دستی الکترونیکی، جایگزین مدرن و هوشمند ترمزهای دستی سنتی است که با بهره‌گیری از امکانات الکترونیکی، تجربه‌ای متفاوت و بهینه را برای رانندگان فراهم می‌آورد. در این مقاله، با جزئیات و عملکرد این فناوری نوین آشنا خواهید شد و خواهید دید که چگونه EPB توانسته است با ارائه‌ی امنیت بیشتر و راحتی در استفاده، تحولی بزرگ در صنعت خودرو ایجاد کند. پس با ما همراه باشید تا به دنیای شگفت‌انگیز ترمز پارک برقی قدم بگذاریم و از امکانات و مزایای بی‌نظیر آن بیشتر بدانیم.

شناخت ترمز دستی الکترونیکی

ترمز پارک برقی (Electronic Parking Brake) یا همان ترمز دستی برقی یکی از انواع ترمز ماشین است که جایگزین ترمز دستی اهرمی‌ شده‌است. این سیستم به جای استفاده از یک دسته مکانیکی که به صورت دستی کشیده می‌شود تا از حرکت خودروی پارک شده جلوگیری شود، از دکمه‌ها و کنترل‌های الکترونیکی برای اعمال ترمز استفاده می‌کند.

در مکانیزم ترمز دستی‌های مکانیکی یک کابل از اهرم به چرخ‌های عقب متصل است که با کشیدن اهرم ترمز توسط راننده لنت‌های ترمز چرخ‌های عقب درگیر شده و از حرکت خودرو جلوگیری می‌کنند. اما نخستین بار در سال 2004 آئودی برای مدل A8 خود از سیستم ترمز دستی برقی استفاده کرد. استفاده از این فناوری به‌قدری مقرون‌به‌صرفه و قابل‌اطمینان بود که تا سال 2009 تمام محصولات این برند خودروسازی به این سیستم جدید مجهز شدند. درنتیجه خودروسازان دیگر نظیر فولکس‌واگن، ولوو، کادیلاک، بیوک، جگوار و لکسوس نیز استفاده از آن را آغاز کردند.

قیمت قطعات خودرو

نحوه عملکرد ترمز پارک برقی

فشار دادن دکمه: فعال شدن ترمز دستی برقی با فشار دادن دکمه آغاز خواهد شد. در تمام خودروهایی که به ترمز دستی اتوماتیک مجهز هستند یک دکمه مخصوص روی کنسول وسط یا داشبورد خودرو وجود دارد.
برای فعال شدن ترمز دستی برقی راننده دکمه را فشار می دهد.
ارسال سیگنال الکترونیکی: با فشار دادن دکمه، سیگنال های الکترونیکی برای پردازش به واحد کنترل الکترونیکی ارسال می شوند تا دستورات لازم به دیگر اجزای سیستم ارسال شود.
فعال شدن موتورهای الکتریکی: پس از دریافت سیگنال از ECU، موتورهای الکتریکی که در چرخ‌های عقب (و در بعضی از خودروها چرخ های جلو) قرار دارند، فعال می‌شوند. این موتورها به وسیله گیربکس به دیسک‌های ترمز یا کالیپرها فشار می‌آورند و ترمزها را فعال می‌کنند.
تایید فعال سازی: سنسورهای مختلفی در سیستم ترمز پارک وجود دارند که وضعیت ترمزها را مانیتور می‌کنند و اطلاعات لازم را به ECU ارسال می‌کنند. اگر ترمزها به درستی فعال شده باشند، ECU تایید می‌کند و معمولاً یک چراغ هشدار یا نماد بر روی داشبورد روشن می‌شود تا راننده از فعال‌سازی ترمز دستی اطمینان حاصل کند.

غیر فعال‌سازی ترمز دستی برقی

برای غیر فعال‌سازی ترمز دستی برقی نیز فرآیندی مشابه وجود دارد:

فشار دادن مجدد دکمه: راننده دکمه ترمز دستی برقی را مجدداً فشار می‌دهد.

ارسال سیگنال به ECU: سیگنال غیر فعال‌سازی به ECU ارسال می‌شود.

غیر فعال‌سازی موتورهای الکتریکی: موتورهای الکتریکی آزاد می‌شوند و فشار از روی دیسک‌های ترمز برداشته می‌شود.

تایید غیر فعال‌سازی: سنسورها وضعیت جدید را به ECU گزارش می‌دهند و چراغ هشدار خاموش می‌شود.

مزایای ترمز پارک برقی

سیستم ترمز دستی الکترونیکی (EPB) دارای مزایای متعددی است که باعث تمایز آن با ترمز دستی مکانیکی شده است. در ادامه به مزایای ترمز پارک برقی می‌پردازیم:

• راحتی استفاده

می‌توانید به‌راحتی با فشار دادن یک دکمه ترمز دستی برقی را فعال یا غیرفعال کنید. این کار بسیار راحت‌تر از استفاده از ترمز دستی مکانیکی هست که نیاز به کشیدن یک دسته اهرمی دارد.

• ایمنی بالاتر

یکی از مزایای ترمز پارک برقی ایمنی بالا است. در مواقع خاص، مانند توقف در سربالایی‌ها، سیستم سیستم ترمز پارک به صورت خودکار فعال می‌شود و در مسیرهای شیب‌دار از حرکت خودرو به سمت عقب جلوگیری می‌کند.

• فضای بیشترو زیباتر کابین

با وجود ترمز دستی برقی دیگر خبری از اهرم و شلوغی کنسول نیست؛ با حذف اهرم ترمز دستی مکانیکی فضای بیشتری برای طراحی داخلی خودرو فراهم می‌شود. . ماشین هایی که دارای این سیستم امنیتی خودرو هستند فضای داخلی زیباتر و ساده تری دارند. البته این نظر شخصی و سلیقه ایی است.

• استهلاک پایین

از مهم‌ترین مزایای ترمز پارک برقی طول عمر بیشتر این سیستم است. ترمز پارک برقی نسبت به ترمزهای دستی دیرتر خراب می‌شود و چون قطعات فیزیکی کمتری دارد کمتر به تعمیر نیاز دارد.

• کارکرد خودکار

ترمز دستی اتوماتیک می‌تواند به صورت خودکار در هنگام خاموش کردن خودرو فعال شود و در هنگام روشن کردن خودرو، غیر فعال شود. این ویژگی می‌تواند به کاهش خطای انسانی و افزایش ایمنی کمک کند.

• پایداری و عملکرد بهتر

سیستم‌های الکترونیکی معمولاً دارای عملکرد پایدارتری هستند و می‌توانند در شرایط مختلف جوی و جاده‌ای بهتر عمل کنند. این سیستم‌ها کمتر تحت تاثیر تغییرات دما و رطوبت قرار می‌گیرند.

• کاهش مصرف انرژی

یکی از بزرگترین مزایای سیستم EPB مصرف کمتر انرژی است. موتورهای الکتریکی که جزو اجزای ترمز دستی برقی هستند بهره‌وری بالاتری دارند و نیروی کمتری نیاز خواهند داشت. این مزیت به کاهش مصرف انرژی خودرو کمک کرده و در نتیجه مصرف سوخت کاهش پیدا می‌کند. این موضوع در ماشین های هیبریدی و برقی مهم است.

نحوه استفاده از ترمز پارک برقی

نحوه استفاده صحیح از ترمز پارک برقی به شرح زیر است:

قیمت قطعات خودرو

نحوه استفاده از ترمز پارک برقی قبل از شروع حرکت خودرو:

قبل از شروع حرکت خودرو دو حالت وجود دارد:

• حالت اول: کمبرند ایمنی در حالت بسته باشد؛ در صورت حرکت خودرو ترمز دستی به صورت خودکار آزاد خواهد شد.
• حالت دوم: اگر کمربند ایمنی توسط راننده بسته نشده باشد ترمز دستی برقی آزاد نشده و باید ترمز دستی را با فشار دادن کلید ترمز پارک برقی آزاد کنید. در غیر این صورت گیربکس و ترمز دستی برقی دچار آسیب خواهد شد.

نحوه استفاده صحیح از EPB در زمان توقف یا پارک خودرو:

• خودرو را خاموش کنید و کلید ترمز پارک برقی را فعال نمایید. اهرم تعویض دنده را در حالت P قرار دهید و در صورت نیاز موتور را خاموش نمایید.

اجزای ترمز دستی برقی

سیستم ترمز دستی الکترونیکی (EPB) شامل اجزای مختلفی است که همگی با هم کار می‌کنند تا این سیستم به درستی عمل کند. در زیر اجزای اصلی ترمز دستی برقی آورده شده است:

• سیستم کنترل الکترونیکی

ECU به عنوان مغز سیستم عمل می‌کند و وظیفه دریافت سیگنال‌ها از دکمه کنترلی، پردازش آن‌ها و ارسال دستورات لازم به موتورهای الکتریکی را بر عهده دارد.

• موتور الکتریکی

این موتورها در نزدیکی چرخ‌های عقب قرار دارند و با دریافت دستورات از ECU، دیسک‌های ترمز یا کالیپرها را فعال می‌کنند تا ترمزها را اعمال کنند.

• سیم‌ها و کابل‌های الکترونیکی

این کابل‌ها وظیفه انتقال سیگنال‌های الکترونیکی بین دکمه کنترلی، ECU و موتورهای الکتریکی را بر عهده دارند.

• مکانیزم‌های ترمز (دیسک یا کالیپر)

این مکانیزم‌ها شامل دیسک‌های ترمز و کالیپرها هستند که توسط موتورهای الکتریکی فشرده شده و باعث اعمال ترمز می‌شوند.

• سنسورها

سنسورهای مختلفی در سیستم EPB وجود دارند که وضعیت ترمزها را مانیتور می‌کنند و اطلاعات لازم را به ECU ارسال می‌کنند. این سنسورها می‌توانند شامل سنسورهای فشار، موقعیت و دما باشند.

• چراغ هشدار یا نشانگر روی داشبورد

این نشانگر به راننده اطلاع می‌دهد که ترمز دستی فعال شده است یا خیر. معمولاً یک نماد یا چراغ هشدار مخصوص در داشبورد خودرو وجود دارد که وضعیت ترمز دستی را نشان می‌دهد.

قیمت قطعات خودرو

دلیل قفل شدن ترمز دستی برقی چیست؟

مشکلات برقی و الکترونیکی:

یکی از شایع‌ترین دلایل قفل شدن ترمز دستی برقی، مشکلات برقی و الکترونیکی مانند خرابی فیوزها، سیم‌کشی‌ها و یا قطعات الکترونیکی است. این مشکلات می‌توانند باعث شوند که سیستم به درستی عمل نکند و ترمز قفل شود.

خطای واحد کنترل الکترونیکی (ECU):

اگر ECU دچار خطا یا خرابی شود، ممکن است سیگنال‌های نادرستی به موتورهای الکتریکی ارسال کند و باعث قفل شدن ترمزها شود.

خرابی موتورهای الکتریکی:

موتورهای الکتریکی که وظیفه فعال‌سازی ترمزها را دارند، ممکن است به دلیل سایش، خرابی مکانیکی یا مشکلات برقی دچار مشکل شوند و باعث قفل شدن ترمزها شوند.

مشکلات مکانیکی:

خرابی کالیپرها، دیسک‌های ترمز و یا مکانیزم‌های داخلی ترمزها می‌تواند منجر به قفل شدن ترمز دستی برقی شود. این مشکلات ممکن است به دلیل سایش، خوردگی یا آسیب‌دیدگی قطعات رخ دهند.

خطای سنسورها:

سنسورهایی که وظیفه مانیتور کردن وضعیت ترمزها را دارند، اگر دچار خطا یا خرابی شوند، ممکن است اطلاعات نادرستی به ECU ارسال کنند و باعث قفل شدن ترمزها شوند.

نقص نرم‌افزاری:

نقص‌های نرم‌افزاری در سیستم کنترل ترمز دستی برقی نیز می‌توانند باعث عملکرد نادرست و در نهایت قفل شدن ترمزها شوند.

در صورت بروز مشکل، مراجعه به تعمیرکار متخصص و بررسی دقیق سیستم با استفاده از دیاگ خودرو می‌تواند به رفع مشکل و جلوگیری از وقوع مجدد آن کمک کند.

ترمز دستی برقی در سرعت بالا چگونه عمل می‌کند؟

ترمز دستی برقی (EPB) در سرعت بالا به گونه‌ای طراحی شده است که به صورت ایمن عمل کند و از بروز خطرات احتمالی جلوگیری نماید. عملکرد ترمز دستی برقی در سرعت بالا با توجه به تنظیمات و نرم‌افزارهای موجود در ECU کنترل می‌شود. در ادامه توضیح خواهیم داد که چگونه این سیستم در سرعت‌های بالا عمل می‌کند:

عملکرد ترمز دستی برقی در سرعت بالا

• جلوگیری از قفل شدن ترمز:

هنگامی که راننده در سرعت بالا دکمه ترمز دستی برقی را فشار می‌دهد، سیستم به گونه‌ای عمل می‌کند که از قفل شدن ناگهانی چرخ‌ها جلوگیری شود. این امر از طریق تنظیمات نرم‌افزاری در ECU انجام می‌شود که فشار ترمز به صورت تدریجی و کنترل شده اعمال شود.

• فعال‌سازی سیستم‌های کمکی:

در سرعت‌های بالا، سیستم‌های کمکی مانند سیستم کنترل پایداری الکترونیکی (ESC) و سیستم ضد قفل (ABS) فعال می‌شوند تا به مدیریت بهتر ترمزگیری کمک کنند. این سیستم‌ها باعث می‌شوند که خودرو در هنگام ترمزگیری پایدار بماند و از لغزش و از دست دادن کنترل جلوگیری شود.

• کاهش تدریجی سرعت:

به جای اعمال ترمز ناگهانی، ترمز دستی برقی در سرعت‌های بالا به صورت تدریجی عمل می‌کند. این امر به حفظ کنترل خودرو و جلوگیری از وقوع تصادفات کمک می‌کند.

• اطلاع‌رسانی به راننده:

در برخی خودروها، هنگام فعال شدن ترمز دستی برقی در سرعت‌های بالا، پیام‌های هشدار یا چراغ‌های هشدار در داشبورد ظاهر می‌شوند تا راننده را از فعال شدن ترمز دستی آگاه کنند.

غیرفعال‌سازی ترمز دستی برقی در سرعت‌های بسیار بالا

در برخی از خودروها، سیستم ترمز دستی برقی به گونه‌ای تنظیم شده است که در سرعت‌های بسیار بالا (مثلاً بالای 120 کیلومتر در ساعت) به طور خودکار غیرفعال شود تا از بروز خطرات جدی جلوگیری شود. در این موارد، سیستم فقط به راننده هشدار می‌دهد که ترمز دستی برقی فعال نشده است.

جمع‌بندی

در نهایت، انتخاب بین ترمز دستی معمولی و ترمز دستی برقی به نیازها و ترجیحات راننده بستگی دارد. سیستم ترمز دستی الکترونیکی (EPB) با ارائه راحتی در استفاده، افزایش ایمنی و کارکرد خودکار، مزایای قابل توجهی نسبت به ترمز دستی معمولی دارد. این سیستم مدرن با کاهش سایش و پارگی قطعات مکانیکی، تجربه رانندگی را بهبود می‌بخشد. ترجیح شما کدام است ترمز دستی مکانیکی یا ترمز پارک برقی؟